Sólin Rís 09:54 • sest 17:30 í Reykjavík

Tunglið Rís 09:55 • Sest 04:20 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 11:29 • Síðdegis: 24:04 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 05:14 • Síðdegis: 17:43 í Reykjavík

Sólin Rís 09:54 • sest 17:30 í Reykjavík

Tunglið Rís 09:55 • Sest 04:20 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 11:29 • Síðdegis: 24:04 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 05:14 • Síðdegis: 17:43 í Reykjavík

Leiðbeiningar Til baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Forsíða Arnar Pálsson

Arnar Pálsson

erfðafræðingur og prófessor í lífupplýsingafræði við HÍ

Sendu inn spurningu

Arnar Pálsson

Alls 93 svör á Vísindavefnum

Hvað hefur áhrif á kyneinkenni og kynhneigð?

Er hægt að rækta kjöt á tilraunastofu?

Hefur hægt á náttúrlegri þróun mannsins vegna betri lyfja og mótun umhverfis?

Væru risaeðlurnar enn til ef loftsteinn hefði ekki lent á jörðinni?

Geta plöntur ekki bundið nitur eins og koltvísýring?

Hafa drepsóttir haft áhrif á erfðaefni og þróun mannsins?

Hvað eru erfðaupplýsingar?

Var lax í ám á Íslandi við landnám?

Eru bleikjurnar í Þingvallavatni mismunandi tegundir eða ólíkir stofnar?

Eru til mörg afbrigði af bleikju í íslensku ferskvatni?

Geta dýr eins og maurar stundað ræktun?

Eru til skordýr sem éta maura?

Hvað eru rauðir eldmaurar?

Hafa evrópskir eldmaurar fundist á Íslandi?

Hversu lengi hafa laxfiskar verið í íslensku ferskvatni?

Er vitað hvenær sameiginlegur forfaðir allra núlifandi manna var uppi?

Hvernig er hægt að rekja skyldleika allra núlifandi manna til einnar formóður?

Hverjir voru denisóvamenn?

Hvað eru genalækningar og er hægt að nota þær gegn hvítblæði?

Geta lífverur búið inni í lífverum sem lifa í enn annarri lífveru?

Hvað getið þið sagt mér um bleikjur?

Hvaða áhrif getur landslag haft á myndun tegunda?

Hvernig og hvenær gengu hryggdýr á land?

Hvers konar dýr var tiktaalik?

Hver fékk Nóbelsverðlaunin í lífeðlisfræði og læknisfræði 2022 og fyrir hvað?

Hvenær í þróunarsögu hryggdýra kom kjálkinn fyrst fram og hvaða áhrif hafði það?

Af hverju tók ómíkron yfir önnur afbrigði veirunnar og hætta þau þá að smita?

Úr hvaða afbrigði varð ómíkron til?

Hvað heitir það að éta sína eigin tegund?

Mun ómíkron útrýma delta og öðrum afbrigðum veirunnar?

Hvað er sérstakt við ómíkron-afbrigðið?

Hvar og hvenær var COVID-19-veiran fyrst raðgreind?

Hvað þýðir að bóluefni veiti 70% vernd fyrir veirunni sem veldur COVID-19?

Eru maurategundir ágengar á Íslandi?

Hvaða maurategundir hafa fundist hér á landi en ekki náð fótfestu?

Hvaða maurar hafa náð fótfestu á Íslandi?

Hafa maurar numið land á Íslandi?

Hvað er vitað um delta-afbrigði SARS-CoV-2-veirunnar sem kennt hefur verið við Indland?

Hvaða nöfn á að nota um afbrigði SARS-CoV-2-veirunnar?

Hvaðan komu veirur og hvenær urðu þær til?

Af hverju eru veirur til?

Geta sniglar lifað það af að missa hausinn?

Hvernig mun veiran sem veldur COVID-19 þróast?

Er breska afbrigðið af veirunni sem veldur COVID-19 hættulegt?

Mun bóluefni við COVID-19 nokkuð virka á alla stofna veirunnar?

Er mögulegt að nýtt bóluefni við COVID-19 geti haft áhrif á erfðaefni okkar?

Er eitthvað til í því að gen frá neanderdalsmönnum valdi verri COVID-19-sjúkdómi?

Er hægt að sanna að veiran SARS-CoV-2 valdi COVID-19?

Eru einhverjar vísbendingar um að nýja kórónuveiran sé að veikjast og verða minna sýkingarhæf?

Hafa erfðaþættir áhrif á sýkingu veirunnar sem veldur COVID-19?

Hafa erfðaþættir áhrif á veirusýkingar?

Hvenær telst fólki batnað eftir kórónuveirusýkingu?

Hefur COVID-19 lagst harðar á karla en konur og hvað gæti skýrt það?

Hvernig vita vísindamenn að veiran sem veldur COVID-19 var ekki búin til á tilraunastofu?

Er hluti af erfðamengi manna kominn frá veirum?

Ef ég mynda ónæmi fyrir einni útgáfu af COVID-19 hef ég þá nokkuð vörn fyrir öllum stökkbreyttu útgáfunum?

Hvað eru til margar kórónuveirur sem sýkja menn og dugar ónæmi gegn einni þeirra fyrir hinum?

Eru virkilega til hættuleg afbrigði veirunnar sem veldur COVID-19?

Eru til tvö eða fleiri afbrigði af kórónuveirunni sem veldur COVID-19?

Hvort er líklegra að veiran sem veldur COVID-19 verði hættulegri eða hættuminni fyrir menn vegna stökkbreytinga?

Getur kórónuveiran sem veldur COVID-19 stökkbreyst og orðið hættulegri?

Stökkbreytist veiran sem veldur COVID-19 hraðar en aðrar RNA-veirur?

Stökkbreytast veirur hraðar en flóknar lífverur?

Hvaðan kom COVID-19-veiran?

Geta lífverur þróast í stökkum vegna stökkbreytinga?

Geta vísindin sagt mér hversu mikill neanderdalsmaður ég er?

Hvernig fara lífverur að því að ná stjórn á öðrum lífverum?

Getur ein lífvera náð stjórn á líkama annarrar?

Er hægt að klóna látin gæludýr hjá einhverjum stofnunum?

Er hægt að endurlífga útdauð dýr?

Er hægt að klóna apa?

Hversu mörg gen fáum við frá hverjum forföður?

Geta tveir einstaklingar farið í erfðapróf og fengið að vita hvort þeir séu samfeðra?

Er rétt að loðfílar hafi verið erfðafræðilega úrkynjaðir og var útdauði þeirra óhjákvæmilegur?

Hvernig eru lífsýni rannsökuð í glæparannsóknum og af hverju er ekki hægt að gera það á Íslandi?

Hafa nútímalæknavísindi gert okkur ónæm fyrir lögmálum Darwins?

Getur einstaklingur vitað hvort hann er Gyðingur með því að taka próf?