Sólin Rís 07:20 • sest 19:17 í Reykjavík

Tunglið Rís 13:08 • Sest 18:28 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 08:04 • Síðdegis: 20:16 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 01:56 • Síðdegis: 14:16 í Reykjavík

Sólin Rís 07:20 • sest 19:17 í Reykjavík

Tunglið Rís 13:08 • Sest 18:28 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 08:04 • Síðdegis: 20:16 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 01:56 • Síðdegis: 14:16 í Reykjavík

Leiðbeiningar Til baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Hvaðan kemur orðið hafurtask og hvað merkir það bókstaflega?

Útgáfudagur:

25.09.2025

Höfundur:

Guðrún Kvaran

Orðið hafurtask merkir ‘farangur; skran’ og er samkvæmt Ritmálssafni Orðabókar Háskólans til í málinu að minnsta kosti frá síðari hluta 16. aldar. Elsta dæmi þar er úr Íslensku fornbréfasafni (DI XV) frá 1575: og margtt annad haffurtask gagnsam ...

Sjá nánar

Nýjustu svörin

Skoða öll nýjustu svörin

Stærðfræði

Hvaða stærðfræði liggur að baki gervigreind?

Efnafræði

Hvers vegna freyða gosdrykkir meira í plastglösum heldur en glerglösum?

Stjórnmálafræði

Hvers konar stjórnarfar er í Kína?

Vísindadagatal 25. september

Vísindasagan

Hélène Cixous

1937

Franskur bókmenntafræðingur, heimspekingur og mikilvirkur rithöfundur. Einn af helstu forystumönnum femínista. Hefur skrifað um vensl kynhneigðar og tungumáls.

Nánar

Dagatal hinna upplýstu

Smásjá

Smásjá er tæki til að skoða smáa hluti mikið stækkaða. Fyrstu smásjárnar voru líklega gerðar í Hollandi seint á 16. öld. Hollenski vísindamaðurinn Antonie van Leeuwenhoek (1632–1723) beitti smásjá við rannsóknir á smásæjum fyrirbærum. Hann er oft kallaður faðir örverufræðinnar.

Nánar

Íslenskir vísindamenn

Ragný Þóra Guðjohnsen

1966

Ragný Þóra Guðjohnsen er lektor í uppeldis- og menntunarfræðum við Menntavísindasvið Háskóla Íslands. Rannsóknarefni hennar snúa að ungu fólki og velferð þeirra í víðu samhengi.

Nánar

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Tölvunarfræði

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Verða háskólar óþarfir með tilkomu gervigreindar? Getur gervigreindin tekið að sér að skrifa svör við spurningum á Vísindavefinn? Er hægt að treysta gervigreind? Hversu góð er gervigreindin í íslensku og hvernig er hægt að mæla það? Hvað eru gríðargö...

Nánar

Sjá vísindafréttir

Sendu inn spurningu

Hvaðan kemur orðið hafurtask og hvað merkir það bókstaflega?

Útgáfudagur:

Spyrjandi:

Höfundur:

Nýjustu svörin

Hvaða stærðfræði liggur að baki gervigreind?

Hvers vegna freyða gosdrykkir meira í plastglösum heldur en glerglösum?

Hvers konar stjórnarfar er í Kína?

Vísindadagatal 25. september

Hélène Cixous

1937

Smásjá

Ragný Þóra Guðjohnsen

1966

Vinsæl svör Í dag Í vikunni

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvaða stærðfræði liggur að baki gervigreind?

Hvenær kom orðið gervigreind fyrst fram í íslensku?

Hvað er Huntingtonssjúkdómur og hvernig lýsir hann sér?

Hvernig var meðferð við berklum háttað fyrir tilkomu sýklalyfja?

Hvað merkir bæjarnafnið Sultir?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvað er ristill lengi að ganga yfir?

Hvenær kom orðið gervigreind fyrst fram í íslensku?

Hver er þessi frú í Hamborg og af hverju er hún að gefa okkur peninga?

Eru kynin bara tvö?

Er hægt að sanna eða staðfesta líffræðilegt kyn fólks með litningaprófi?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Hvað er kreatín?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Hver er eðlilegur blóðþrýstingur?

Íslenskar gæsalappir eru „svona“, en hvar finn ég '„' á íslenska lyklaborðinu?

Hvað er kreatín?

Eru kynin bara tvö?

Hvað er skoðað í almennri blóðrannsókn?

Hvað er lágþrýstingur?

Önnur svör Í dag Í vikunni

Hvað eru líkormar og hvernig verða þeir til?

Af hverju nefndu íslenskir landnemar í Kanada byggð sína þar Gimli?

Hversu algeng eru ristilkrabbamein?

Þursabit og brjósklos, hver er munurinn á þessu tvennu?

Við hvaða hita sjóða kartöflur?

Hvað getið þið sagt mér um barrskógabeltið?

Hvaða hlutverk hefur gallblaðran og hvaða áhrif hefur það á líkamann ef hún er tekin?

Hvar eru upptök svartadauða?

Hvaða tölur koma á eftir milljón og milljarði?

Hvað er nárakviðslit og er hægt að lækna það?

Hvað er átt við með hugtökunum kolefnisspor, sótspor og vistspor?

Hvaða hundar eða hundakyn eru bönnuð á Íslandi?

Hvernig losnar maður við silfurskottur?

Hver er munurinn á efnisgrein og málsgrein?

Hvað er lungnaþemba og hverjar eru afleiðingar hennar?

Hvað er nárakviðslit og er hægt að lækna það?

Er hægt að vera tvíkynja?

Hvað er hvatberi?

Hvað þýðir 'miðvikudagur til moldar'?

Hvað eru verðbætur?

Hvað er persónuleikaröskun?

Hvað er skorpulifur og af hverju myndast hún?

Hvaða hundar eða hundakyn eru bönnuð á Íslandi?

Hvað er hnúðlax og hvaðan kemur hann?

Vísindafréttir

Gervigreind og vísindamiðlun — 25 ára afmælismálþing Vísindavefsins

Vinsæl svör
Í dag Í vikunni

Önnur svör
Í dag Í vikunni