Þursabit og brjósklos, hver er munurinn á þessu tvennu?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Þursabit og brjósklos, hver er munurinn á þessu tvennu?
Í stuttu máli er munurinn á þursabiti og brjósklosi sá að þursabit er almennt heiti á skyndilegum bakverk en brjósklos er fræðilegt heiti á orsök fyrir bakverk.

Hryggurinn er burðarás líkamans, súla sem ber mannslíkamann uppi. Hann er gerður úr flóknu kerfi 26 samtengdra hryggjarliða úr beini, taugum, vöðvum, sinum og liðböndum, sem hvert um sig getur skaddast og valdið sársauka, taugaeinkennum og skertri hreyfigetu. Hryggjarliðirnir eru flokkaðir eftir staðsetningu í líkamanum, efst eru sjö hálsliðir (C1-C7), síðan taka við tólf brjóstliðir (T1-T12) í brjóstbakinu og fimm lendarliðir (L1-L5) í lendarbaki. Þar fyrir neðan er þríhyrningslaga flatt bein úr samgrónum spjaldliðum. Það kallast spjaldhryggur. Neðst er rófubein úr 2-3 rófuliðum sem eru samgrónir að hluta.

Beinin í hryggnum að aftanverðu umlykja og vernda mænuna sem liggur í mænugöngum innan þeirra milli háls og niður að efsta lendarlið. Á milli hryggjaliðanna eru brjóskþófar sem tengja saman liðina. Þeir eru samsettir úr bandvefshring sem liggur umhverfis hlaupkenndan kjarna. Brjóskþófarnir virka sem demparar milli liðanna, auka hreyfigetu hryggjarins og styðja við hann.

Flestir finna fyrir bakverk einhvern tímann á ævinni. Bakverkur er algengt umkvörtunarefni hjá fólki á öllum aldri, þó mest hjá ungu fólki í líkamlega erfiðri vinnu og hjá eldra fólki. Bakverkur í neðri hluta baks er í lendahrygg (mjóbaki) eða spjaldhrygg, og í mjaðmabeinum. Hann getur ýmist verið vægur eða mikill og sár verkur eða óþægindi sem birtast skyndilega. Hugtakið þursabit er oftast notað í almennu tali yfir slíka sára verki sem gera vart við sig allt í einu. Ýmislegt getur valdið þursabiti, til dæmis álag eða slit í smágerðum vöðvum og tognun í liðböndum og jafnvel útbungun í hryggþófa. Oft er orsök þursabits þó óþekkt.

Í flestum tilfellum jafnar bakverkur sig á nokkrum vikum en hjá sumum er hann þrálátt vandamál sem dregur úr lífsgæðum. Ef bakverkurinn varir lengur en þrjá mánuði er talað um langvarandi bakverk frekar en þursabit.

Brjósklos (e. herniated disc) er sérstakt fyrirbæri og notað um það þegar kjarninn í brjóskþófunum, sem liggja milli hryggjarliðanna, þrýstir á bandvefshringinn og veldur því að hann bungar út eða rifnar og þrýstingur verður á aðliggjandi taugarætur. Fjallað er um brjósklos í svari Sólveigar Dóru Magnúsdóttur við spurningunni Af hverju stafar brjósklos og hvaða einkenni fylgja því?

Að lokum má benda á Bókina um bakið sem Landlæknisembættið gaf út, en þar er að finna ráðleggingar um hvernig hægt er að takast á bakverki.

Heimildir og mynd:

• Back Pain Videos and Back Surgery Videos - Spine-health. (Skoðað 5. 8. 2016).
• Herniated disk vs. bulging disk: What's the difference? - Mayo Clinic. (Skoðað 5. 8. 2016).
• Þursabit | doktor.is. (Skoðað 5. 8. 2016).
• Lumbago (lower back pain): Symtoms, causes, treatment - NetDoctor. (Skoðað 5. 8. 2016).
• Mynd: Lower Back Pain - Causes, Symptoms & Treatment | Continental Hospitals. (Sótt 5. 8. 2016).

...