Hvaða rannsóknir hefur Guðbjörg Rannveig Jóhannesdóttir stundað?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvaða rannsóknir hefur Guðbjörg Rannveig Jóhannesdóttir stundað?
Guðbjörg Rannveig Jóhannesdóttir er nýdoktor við Heimspekistofnun Háskóla Íslands og lektor við Listaháskóla Íslands. Samband manns og náttúru/umhverfis hefur verið helsta viðfangsefni hennar innan heimspekinnar, en það hefur leitt hana á fjölbreyttar slóðir siðfræði, fagurfræði, þekkingarfræði og verufræði.

Doktorsritgerð Guðbjargar, Icelandic Landscapes: Beauty and the Aesthetic in Environmental Decision-Making (Íslenskt landslag: Fegurð og fagurfræði í ákvarðanatöku um náttúruvernd og –nýtingu) fjallar um merkingu og gildi landslags og stöðu slíkra gilda í ákvarðanatöku um náttúruvernd og –nýtingu á Íslandi. Í ritgerðinni greinir Guðbjörg landslagshugtakið og fegurðarhugtakið út frá sjónarhorni fyrirbærafræðinnar, auk þess sem hún nýtir fyrirbærafræðilegar og eigindlegar rannsóknaraðferðir til að rýna í gildi og merkingu fagurferðilegra upplifana fólks af íslensku landslagi, og leitast við að finna leiðir til þess að taka megi tillit til slíkrar merkingar og gilda í ákvarðanatöku.

Markmið nýdoktorsrannsókna Guðbjargar er að auka fræðilegan og almennan skilning á þeim gildum sem eiga rætur sínar í margvíslegum tengslum manns og náttúru. Ein af grundvallarforsendum þess að auka slíkan skilning felst í að auka veg skynjaðrar þekkingar á tengslum manns og náttúru til jafns við þá röklegu og vísindalegu þekkingu sem hefur hingað til leikið aðalhlutverkið í glímu mannkyns við loftslags- og umhverfisvandann sem blasir við. Þær vísindalegu og vitsmunamiðuðu nálganir sem hafa verið í forgrunni í viðleitni til þess að breyta viðhorfum almennings til umhverfisins þannig að breytinga verði vart í hegðun, duga ekki til þess að auðga og dýpka skilning okkar á náttúrunni og stað okkar innan hennar. Því er brýnt að leita annarra leiða, og þar leika rannsóknir á sviði umhverfishugvísinda og lista, sem varpa ljósi á gildi og hlutverk skynjaðrar þekkingar, lykilhlutverk.

Í verkefnum sínum hefur Guðbjörg leitast við að skapa grundvöll til samstarfs á milli rannsakenda á sviði umhverfishugvísinda og lista með því markmiði að efla hlut skynjaðrar þekkingar í fræðslu og umræðu um umhverfismál. Hún hafði meðal annars frumkvæði að tilurð þverfaglega verkefnisins Landslag og þátttaka, en í verkefninu koma saman rannsakendur af sviðum landfræði, hönnunar, myndlistar, fornleifafræði og mannfræði. Verkefnið hefur það markmið að efla þátttöku almennings í ákvarðanatöku er varðar gildi landslags, og byggir bæði á doktorsrannsókn Guðbjargar og á forrannsókn á fagurferðilegu gildi landslags sem hún vann á vegum faghóps 1 innan 3. áfanga Rammaáætlunar ásamt Eddu R.H. Waage landfræðingi.

Fyrirbærafræði, fagurfræði og feminísk heimspeki eru þau svið sem Guðbjörg hefur nálgast rannsóknarviðfangsefni sín út frá á undanförnum árum. Hún hefur birt greinar og bókarkafla í viðurkenndum innlendum og alþjóðlegum útgáfum og kynnt rannsóknarniðurstöður sínar á innlendum og alþjóðlegum ráðstefnum. Guðbjörg ritstýrði einnig Hug, tímariti um heimspeki á árunum 2015-17 og er einn af gestaritstjórum Ritsins árið 2019.

Guðbjörg er fædd í Keflavík árið 1980. Hún lauk BA-prófi í heimspeki frá Háskóla Íslands árið 2003 með áherslu á náttúrusiðfræði og MA-prófi í umhverfisheimspeki (M.A. in Values and the Environment) frá Lancaster-háskóla í Englandi árið 2006. Hún lauk doktorsprófi í heimspeki frá Háskóla Íslands árið 2015.

Myndir:

• Úr safni Háskóla Íslands. © Jóhann Smári Karlsson. (Sótt 3.9.2018).
• Mats: Íslandsmyndasafn © Mats Wibe Lund. (Sótt 3.9.2018).

...