Hvað hefur vísindamaðurinn Einar Árnason rannsakað?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað hefur vísindamaðurinn Einar Árnason rannsakað?
Einar Árnason er prófessor í þróunarfræði og stofnerfðafræði við Líf- og umhverfisvísindadeild Háskóla Íslands. Hann starfar einnig við Lífveru- og þróunarfræðideild Harvardháskóla í Bandaríkjunum.

Rannsóknir Einars snúast um krafta þróunar. Þeir eru náttúrlegt val sem leiðir oft til aðlögunar lífvera að umhverfi sínu, hendingu í þróun sem verður vegna endanleika stofna, genaflæði sem tengir saman stofna og stökkbreytingar sem mynda hráefni þróunar. Einar hefur notað fjölbreyttan hóp lífvera til rannsókna. Það eru til dæmis fuglar og flugur, sniglar og menn, gersveppir og hjóldýr, ormar og fiskar. Rannsóknirnar hafa aðallega snúist um að finna fótspor þróunarkrafta í erfðaefni lífveranna. Einnig hefur svipfar lífvera verið notað í rannsóknunum svo sem fæðunám kjóans, litabreytileiki brekkubobba undir Eyjafjöllum og í Mýrdal og svörun þorsks í lengd og aldri við kynþroska við veiðum mannsins.

Einar og samstarfsaðilar hans eru nú handhafar öndvegisstyrks Rannsóknasjóðs fyrir verkefnið „Stofnerfðamengisfræði þorskfiska með háa frjósemi“. Grundvallarspurning verkefnisins er hvort happdrættisæxlun einkenni lífverur sem hafa háa frjósemi (eins og þorskurinn). Með happdrættisæxlun er átt við að dreifing í fjölda afkvæma sem einstaklingar koma á legg til næstu kynslóðar líkist dreifingu vinninga í lottóinu. Til að svara þessum og öðrum spurningum verkefnisins er beitt aðferðum sameindalíffræði og erfðamengjafræði. Nýjum stærðfræðilegum líkönum við útreikninga á uppruna og tengslum gena verður beitt og tölfræðilegar aðferðir byggðar á svokölluðum „multiple merger coalescent“. Verkefnið er alþjóðlegt og samstarfsaðilar sem koma að verkefninu eru frá háskólum bæði austan hafs og vestan.

Einar er fæddur í Reykjavík 1948. Hann lauk stúdentsprófi frá MR 1968, BS-prófi í líffræði við Háskóla Íslands 1972, meistaraprófi í líffræði frá McGill-háskóla í Montreal 1974, og doktorsprófi í líffræði frá Kaliforníuháskóla í Santa Barbara 1980. Hann var nýdoktor við Museum for Comparative Zoology við Harvardháskóla 1980-1982 og stundaði rannsóknir við Fogarty Foundation NIH og einnig við California Institute of Technology. Einar hefur verið gestafræðimaður við University of California í Berkeley, við Háskólann í Edinborg, við Háskólann í Lundi og þrisvar sinnum við Harvardháskóla. Einar var dósent í þróunarfræði og stofnerfðafræði við Háskóla Íslands 1981–1991 og hefur verið prófessor frá 1991.

Mynd:

• Úr safni EÁ.

...