Hvað eiga froskdýr og skriðdýr sameiginlegt?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað eiga froskdýr og skriðdýr sameiginlegt?
Það er langt síðan þessir tveir flokkar hryggdýra: froskdýr (Amphipia) og skriðdýr (Reptilia) aðskildust í þróunarsögunni. Fyrstu froskdýrin komu fram seint á Devon-tímabilinu í jarðsögunni, fyrir um 360 milljón árum (sjá mynd af jarðsögutöflu með því að smella hér), og voru ríkjandi á kolatímabilinu. Fyrir um 310 milljón árum kom fram fyrsti vísir að skriðdýrum sem síðan áttu sinn blómatíma á miðlífsöld. Eiginlega má segja að skriðdýrin séu nokkurs konar millistig milli froskdýra annars vegar og spendýra og fugla hins vegar.

Þótt langt sé um liðið síðan froskdýr og skriðdýr tóku að þróast sitt í hvora áttina þá eiga þau ennþá eitthvað sameiginlegt þó fleira skilji þau að. Þar má fyrst nefna að bæði froskdýr og skriðdýr hafa misheitt blóð ólíkt hinum tveimur meginflokkum hryggdýra á þurrlendi jarðar: fuglum (Aves) og spendýrum (Mammalia) sem hafa jafnheitt blóð. Misheitt blóð þýðir að þessi dýr þurfa að nýta hita úr umhverfinu til að verma líkamann á meðan dýr með jafnheitt blóð stýra líkamshitanum sjálf með efnaskiptum.

Dreifing froskdýra og skriðdýra um jörðina er svipuð og það getur tengst því að þau þurfa að reiða sig á utanaðkomandi varma til að viðhalda líkamshitanum og finnast því ekki á köldustu svæðum jarðar svo sem á Suðurskautslandinu og á norðurhjaranum.

Bæði froskdýr og skriðdýr verpa eggjum. Þó er munur þar á þar sem egg froskdýra hafa mjúka himnu og þurfa að vera í vatni til að þorna ekki. Egg skriðdýra hafa hins vegar skurn og eru þannig líkari fuglseggjum. Frjóvgun hjá froskdýrum fer fram útvortis eins og hjá fiskum en innvortis hjá skriðdýrum líkt og á við um fugla og spendýr.

Lífsferill froskdýra og skriðdýra er ólíkur þar sem froskdýrin hafa tvö stig, sem lirfur (halakörtur) í vatni og fullorðinsstig á þurrlendi á meðan skriðdýrin hafa ekki lirfustig heldur koma fullmynduð úr eggi og það á þurrlendi. Eins og vænta má með líf í vatni þá anda froskdýr með tálknum til að byrja með en þróa flest með sér lungu á fullorðinsstigi. Skriðdýr anda með lungum.

Froskdýr og skriðdýr hafa þróað gjörólíkar leiðir til þess að verja sig. Vissulega eru til eitraðir hópar skriðdýra svo sem snákar og gílaeðlan en flestir aðrir hópar skriðdýra reiða sig á tennur og klær þurfi þeir að verja sig. Meðal froskdýra er hins vegar miklu útbreiddara að seyta eitri úr húð sé þeim ógnað en klær og öflugar tennur eru nær óþekktar.

Mynd:

• Fishes Dominate the Sea - History of the Vertebrates - Evolution of Animal Life - THE LIVING WORLD. (Sótt 23. 2. 2016).
• Frog eggs.jpg - Wikimedia Commons. (Sótt 26. 2. 2016).

...