Hvaða orkugjafar eru á Íslandi?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvaða orkugjafar eru á Íslandi?
Spurningunni má svara á tvenna vegu. Annars vegar út frá því hvaða orkugjafar eru nýttir til raforkuframleiðslu og hins vegar út frá orkunotkun. Munurinn liggur til dæmis í því að á Íslandi er jarðvarmi víða notaður til húshitunar og auk þess er olía notuð á ýmsar vélar og farartæki. Hins vegar er það vatnsaflið sem skilar mestri raforkuframleiðslu. Við byrjum á því að skoða raforkuframleiðsluna eftir orkugjöfum og skoðum síðan orkunotkunina.

Sú raforka sem framleidd er á Íslandi kemur nær eingöngu úr endurnýjanlegum orkugjöfum. Endurnýjanlegu orkugjafarnir sem hér um ræðir eru vatnsorka, jarðvarmi og vindorka en saman mynduðu þessir þrír orkugjafar 99,99% af raforkuframleiðslu landsins árið 2014. Jarðefnaeldsneyti gaf svo 0,01%. Tafla 1 sýnir skiptinguna eftir orkugjöfum.

Heildarraforkuframleiðsla á Íslandi árið 2014 var 18.120 GWh og stóð hún næstum því í stað frá því árinu á undan. Hins vegar var aukning upp á rúm 3% ef miðað er við árið 2012. Eins og áður kemur stærsti hluti raforkunnar frá vatnsafli eða um 70% en meira má lesa um þróun raforkuvinnslu síðustu áratugi í svari við spurningunni: Hvernig fáum við rafmagn á Íslandi?

Tafla 1: Raforkuframleiðsla eftir orkugjöfum miðað við árið 2014.

Orkugjafi	GWh	Hlutfall
Vatnsafl	12.872	71,04%
Jarðvarmi	5.238	28,91%
Vindorka	8	0,04%
Jarðefnaeldsneyti	2	0,01%
Samtals:	18.120	100,00%

Þess ber að geta að raforkuframleiðsla úr vindorku kom fyrst inn á flutningskerfið í janúar árið 2013 þegar tvær 900 kW vindmyllur Landsvirkjunar voru tengdar kerfinu. Árið 2013 var heildarframleiðsla úr vindorku 5,5 GWh en árið 2014 jókst hún í 8,1 GWh. Samkvæmt Orkustofnun gæti vindorkan því séð um 1.600 heimilum fyrir rafmagni.

Þegar horft er til orkunotkunar á Íslandi lítur dæmið öðruvísi út eins og sjá má á töflu 2.

Tafla 2: Orkunotkun eftir orkugjöfum miðað við árið 2014.

Orkugjafi	Hlutfall
Jarðvarmi	69,1%
Vatnsafl	17,8%
Olía	11,9%
Kol	1,3%
Samtals:	100,0%

Jarðvarmi og vatnsafl teljast til innlendrar orku en olía og kol teljast til innfluttrar orku. Hlutur innlendrar orku er því 86,8% en innflutt orka nemur 13,2%. Hér sést glögglega sú staðreynd að jarðvarmi er víða notaður til húshitunar og skýrir það hátt hlutfall jarðvarma í orkunotkun á Íslandi. Auk þess er olía notuð á vélar og ýmis farartæki, svo sem bíla og flugvélar.

Heimild:

• Raforkuframleiðsla ársins 2014 | Fréttir | Orkustofnun | Orkustofnun. (Skoðað 04.09.2016).
• Hagstofa Íslands - Orkunotkun eftir uppruna 1987-2014 . (Skoðað 06.10.2016).

Myndir:

• Landsvirkjun: Merki og myndir - Orka úr 100% endurnýjanlegum orkugjöfum. (Sóttar 06.09.2016).

...