Hver eru áhrif Júpíters á jörðina?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hver eru áhrif Júpíters á jörðina?
Júpíter er fimmta reikistjarnan frá sólu og jafnframt sú stærsta í okkar sólkerfi. Eins og á við um aðrar plánetur hefur Júpíter tungl. Nú er vitað um 67 slík. Stærst þeirra er Ganýmedes, það er stærra en reikistjarnan Merkúr.

Júpíter er einn af fjórum gasrisum sólkerfisins en hinir gasrisarnir eru Satúrnus, Úranus og Neptúnus. Eitt af þekktustu einkennum Júpíters er stór rauður blettur á yfirborðinu. Hann er að öllum líkindum stormur og sást fyrst á 17. öld. Þvermál rauða blettsins er rétt tæplega þrefalt þvermál jarðarinnar.

Vegna stærðar sinnar hefur Júpíter gífurlegt þyngdartog. Hann hefur því haft mikil áhrif á mótun og þróun sólkerfisins. Áhrifa þyngdartogsins gætir meðal annars í svokölluðum Kirkwood-eyðum í smástirnabeltinu á milli Mars og Júpíters. Þessar eyður eru staðir þar sem smástirni eru færri en annars staðar. Ástæðan fyrir því er að þyngdarkraftur Júpíters annað hvort ýtir smástirnunum frá reikistjörnunni eða dregur þau nær henni.

Þyngdarafl Júpíters hefur einnig áhrif á svokölluð Trójusmástirni sem hafa safnast saman á því sem hefur verið kallað Lagrange-punktar. Þessi smástirni fylgja brautarhreyfingu reikistjörnunnar og er skipt niður í tvo hópa: Grikki og Trójumenn. Þegar miðað er við að braut Júpíters umhverfis sólu sé heill hringur eða 360° eru Grikkir 60° fyrir framan reikistjörnuna en Trójumenn 60° fyrir aftan hana. Þessi smástirni haldast föst á þessum stöðum þar sem jafnvægi ríkir á milli þyngdartogs Júpíters og sólarinnar.

Ekki er hægt að segja að Júpíter hafi bein áhrif á jörðina. Óbeinu áhrifin eru hins vegar þau að aðdráttarkraftur hans er svo mikill að hann sýgur í sig geimrusl. Júpíter hefur því verið kallaður ryksuga sólkerfisins en samkvæmt sumum kenningum sýgur hann til sín ýmis smástirni og halastjörnur sem gætu annars rekist á Jörðina.

Þessi kenning er þó nokkuð umdeild en nýlegar rannsóknir benda til þess að áhrif Júpíters fækki ekki þeim halastjörnum sem fara um innra sólkerfið (nær sólu). Í staðinn er talið að Júpíter ýti jafn mörgum halastjörnum í áttina að innra sólkerfinu og hann ýtir út eða gleypir.

Júpíter gæti þannig hafa haldið hlífiskildi yfir jörðinni og þar af leiðandi haft áhrif á það hvernig líf þróaðist hérna. Það verður þó að hafa í huga að á meðan sumir telja að Júpíter verndi jörðina fyrir smástirnum og halastjörnum telja aðrir að hann ýti þeim í áttina að jörðinni.

Heimildir:

• Jupiter - Wikipedia, the free encyclopedia (Skoðað 15.01.2014).
• Júpíter | Sólkerfið | Stjörnuskoðun (Skoðað 15.01.2014).
• Jupiter Effect - Wikipedia, the free encyclopedia (Skoðað 15.01.2014).
• Asteroid belt - Wikipedia, the free encyclopedia (Skoðað 15.01.2014).

Mynd:

• Jovian–Plutonian gravitational effect - Wikipedia, the free encyclopedia (Sótt 15.01.2014).

...