Hversu djúpt hefur verið borað niður í jörðina?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hversu djúpt hefur verið borað niður í jörðina?
Dýpsta hola sem boruð hefur verið niður í jörðina er á Kólaskaga í Rússlandi. Holan nefnist á ensku Kola Superdeep Borehole. Hafist var handa við borun hennar árið 1970 og var markmiðið sett á að komast 15.000 m niður. Árið 1979 var holan orðin tæplega 9.600 m og fór þar með fram úr Bertha Rogers-holunni í Oklahoma í Bandaríkjunum sem áður hafði verið sú dýpsta. Áratug síðar, árið 1989, var holan á Kólaskaga orðin 12.262 m. Þá var komið í ljós að hiti í henni var mun meiri en vísindamenn höfðu gert ráð fyrir, 180°C við botn en ekki 100°C. Ekki var talið fýsilegt að halda áfram lengra niður þar sem hitinn gæti verið skaðlegur bornum. Síðan þá hefur ekki verið borað dýpra.

Holan á Kólaskaga var boruð í jarðfræðilegum tilgangi og leiddi verkefnið ýmislegt áhugavert í ljós. Til að mynda áttu jarðfræðingar von á að á nokkurra kílómetra dýpi væru skil á milli graníts og basalts og byggðu það á hegðun jarðskjálftabylgja. Hins vegar voru þessi skil milli bergtegunda ekki til staðar og ekki var borað í gegnum basalt þessa rúma 12 km sem farið var niður. Breytingin á jarðskjálftabylgjunum er því fremur talin tengjast ummyndun í granítinu sjálfu en ekki breytingu á bergtegund. Tengt þessu myndbreytta bergi kom í ljós mikið vatn, nokkuð sem menn bjuggust ekki við á svona miklu dýpi, og einnig mikið magn vetnisgass. Þá fundust steingerðar leifar svifþörunga niður á næstum 7 km dýpi, í bergi sem er yfir 2 milljóna ára gamalt.

Lengi vel var holan á Kólaskaga ekki aðeins sú dýpsta heldur einnig sú lengsta. Árið 2008 var loks boruð lengri hola og var það úti fyrir strönd Katar í Persaflóa. Sú hola er 12.289 m löng. Enn lengri hola, 12.345 m, var boruð árið 2011 úti fyrir Sakhalín-eyju og önnur árið 2012 sem er 12.376 m löng.

Þessar nýrri holur eiga það sameiginlegt að vera ekki alveg lóðréttar heldur halla aðeins og ná því ekki að skáka Kólaskagaholunni þegar kemur að dýpt þótt lengdin sé aðeins meiri. Þær eiga það líka sameiginlegt að hafa allar verið boraðar á nokkrum vikum til samanburðar við næstum tvo áratugi sem það tók Sovétmennina að bora á Kólaskaga. Það þriðja sem skilur þarna á milli er að holan á Kólaskaga var boruð til þess að rannsaka jarðskorpuna en hinar voru boraðar í tengslum við olíu– og gasiðnað.

Heimildir og mynd:

• Kola Superdeep Borehole | Wikipedia. (Skoðað 9. 11. 2016).
• Ask Smithsonian: What's the Deepest Hole Ever Dug? | At the Smithsonian | Smithsonian. (Skoðað 9. 11. 2016).
• The Kola Superdeep Borehole and the Deepest Manmade Holes | The Basement Geographer. (Skoðað 9. 11. 2016).
• What is the longest, deepest and largest hole ever drilled on earth? | DrillingFormulas.Com. (Skoðað 9. 11. 2016).
• Kola Superdeep Borehole – Murmansk, Russia | Atlas Obscura. (Skoðað 9. 11. 2016).
• Valgarður Stefánsson. Forðafræðistuðlar á Kolaskaga. Greinargerð VS-92-07. Orkustofnun. (Skoðað 9. 11. 2016).
• Mynd: Kola Superdeep Borehole. Abandoned achievement of humanity — Steemit. (Sótt 17. 11. 2016).

...