Af hverju lifa íkornar ekki á Íslandi?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Af hverju lifa íkornar ekki á Íslandi?
Í stuttu máli eru ástæður þess að íkornar lifa ekki hér á landi þær að þeir komast ekki til landsins af sjálfsdáðum, hafa ekki borist hingað óviljandi með fólki og ekki er leyfilegt að flytja þá inn.

Landdýralíf á Íslandi er mjög fábrotið vegna einangrunar landsins. Aðeins sex tegundir teljast til villtrar spendýrafánu landsins: tófa (Alopex lagopus), húsamús (Mus musculus), hagamús (Apodemus sylvaticus), brúnrotta (Rattus norvegicus), minkur (Mustela vison) og hreindýr (Rangifer tarandus). Auk þessara tegunda hafa kanínur náð að fjölga sér og lifa af í náttúrunni en þær eru ekki taldar hluti af spendýrafánu landsins. Af þessum tegundum er það aðeins refurinn sem lifði hér við landnám, aðrar tegundir hafa borist til landsins með fólki, ýmist óvart eða viljandi.

Íkornar eru vel þekkt meginlandsspendýr, bæði í Evrasíu og Norður-Ameríku þar sem þeir eru mjög algengir. Rauðíkorni (Sciurus vulgaris) lifir um alla norðanverða Evrasíu og gráíkorni (Sciurus carolinensis) finnst um austanverð Bandaríkin. Þetta eru þær tegundir sem líklegastar væru til að nema hér land og spjara sig í skóglendi á Íslandi.

Afar ólíklegt er þó að þessir íkornar geti borist til landsins af eigin rammleik. Þau landdýr sem hafa numið hér land (spendýr og önnur dýr) án tilstuðlan manna, hafa annað hvort borist með lagnaðarís á ísaldartímum eða með vindi og jafnvel fuglum en slíkt telst vart mögulegt þegar spendýr eiga í hlut. Koma íkorna hingað með lagnaðarís er afar fjarlægur möguleiki þar sem þeir lifa í skóglendi, til dæmis í Skandinavíu sem er vel sunnan við þau svæði þar sem lagnaðarís myndast. Þess má geta að íkornar finnast ekki á Grænlandi af sömu sökum.

Hvað varðar innflutning íkorna til landsins þá hefur ekki fengist leyfi til þess eins og fram kemur í svari við spurningunni Af hverju má ekki flytja íkorna til Íslands? Meginrökin eru þau að líklega gætu íkornarnir sloppið út í íslenska náttúru og ef svo færi gætu þeir valdið miklu tjóni, enda hefur tilkoma nýrra dýrategunda alltaf í för með sér einhverjar breytingar á vistkerfinu. Einnig er líklegt að íkornar geti borið með sér smitefni sem eru skaðleg íslenskum dýrum.

Heimildir og mynd:

• Sigurður Guðmundsson. (2003). Hvaða reglur gilda um innflutning dýra til landsins? Vísindavefurinn.
• Spendýr. Náttúrufræðistofnun Íslands.
• Páll Hersteinsson. (2000). Hvert er minnsta dýr Íslands? Vísindavefurinn.
• Spendýr. Náttúrufræðistofa Kópavogs.
• Red squirrel (Sciurus vulgaris). Flickr. Höfundur myndar Mibby23. Birt undir CC BY-NC 2.0 DEED leyfi. (Sótt 6.5.2024).

---

Hér er einnig svarað spurningunum:

• Er íkorni á Íslandi? Ef svo, hvar er hann á landinu? Ef ekki, af hverju er hann ekki hér?
• Gætu íkornar lifað í náttúru íslands?

...