Hvers vegna eru leðurblökur svona miklir smitberar?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvers vegna eru leðurblökur svona miklir smitberar?
Nýjir smitsjúkdómar sem reglulega koma fram í mönnum orsakast flestir af veirum sem berast úr dýrum í menn. Slíkar veirur hafa sérstakt fræðiheiti og kallast súnuveirur (e. zoonotic viruses). Mesta hættan á súnuveirusmiti er talin vera frá leðurblökum, þar á eftir koma prímatar, hófdýr og síðan nagdýr.^[1]

Nokkrar ástæður eru fyrir þessu. Meðal annars má nefna að leðurblökur virðast hafa sterkt ónæmissvar gegn veirum en engu að síður eiga þær erfitt með að hreinsa þær úr líkama sínum. Veirur ná þess vegna að fjölga sér verulega í leðurblökum án þess að dýrin sýkist alvarlega og deyi. Svo virðist sem veirur hafi vegna áhrifa náttúrulegs vals orðið að vægari og hugsanlega þrálátri sýkingum í leðurblökum en öðrum tegundum dýra.

Einnig má nefna að leðurblökur lifa iðulega í þéttum byggðum. Þéttleikinn hefur það í för með sér að smit berst greiðlega á milli einstaklinga. Þeim mun fleiri sem eru smitaðir þeim mun meiri líkur eru á því að smitið berist víðar, til að mynda í menn ef um súnuveiru er að ræða.

Að lokum er þó vert að taka fram að hættan á því að súnuveirur berist til manna úr dýrum stafar einkum af ásælni fólks í búsvæði villtra dýra og raski manna á vistkerfi dýranna. Til að mynda er líklegast skýringin á stökki tveggja kórónuveira yfir í menn undanfarna tvo áratugi einfaldlega dráp og neysla á villtum dýrum.

Tilvísun:

1. ^ Það er athyglisverð staðreynd að í rúmlega 1.200 leðurblökutegundum hefur fundist alls 61 súnuveira en það virðist vera umtalsvert meira en á við um aðrar tegundir. Nagdýrategundir eru um 2.300 eða næstum helmingi fleiri en leðurblökutegundir en þrátt fyrir það eru aðeins þekktar 68 súnuveirur í nagdýrum. Þær eru því hlutfallslega mun færri en í leðurblökutegundum.

Mynd:

• The Social Network | Just like many of us come together and … | Flickr. (Sótt 5.6.2023).

...