Hvað geta froskdýr orðið gömul?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað geta froskdýr orðið gömul?
Talið er að tegundir froskdýra (Amphipia) séu allt að 7.000 en talan er þó breytileg eftir flokkunarkerfum. Langflestar þessara tegunda eru froskar og körtur (Anura) en aðrir hópar froskdýra eru salamöndrur (Caudata eða Urodela) og hópur sem kalla má ormakörtur (Gymnophiona).

Froskdýr finnast á ólíkum búsvæðum í öllum heimsálfum að Suðurskautslandinu undanskildu. Eins og ætla má er fjölbreytileikinn mikill. Sem dæmi má nefna að minnsta froskdýrið, sem jafnframt er minnsta hryggdýr jarðar, er aðeins um 7,7 mm en það er tegund sem lifir á Papúa Nýju-Gíneu og ber tegundarheitið Paedophryne amauensis. Stærsta froskdýrið er hins vegar kínverska risasalamandran (Andrias davidianus) sem getur orðið allt að 180 cm á lengd og vegið allt að 25 kg.

Mikill breytileiki er í aldri froskdýra. Í svari sama höfundar við spurningunni Hversu gamlir geta froskar orðið? kemur fram að þótt lítið sé vitað um langlífi froska virðist almenna reglan vera sú að því stærri sem tegundirnar eru því eldri verða einstaklingarnir. Vissulega eru undantekningar frá þessari reglu en sambandið á milli stærðar og langlífis virðist nokkuð gott.

Þótt hámarksaldur froskdýra hafi eitthvað verið rannsakaður þá hafa slíkar rannsóknir aðeins náð til fárra einstaklinga hjá hverri tegund. Svo virðist þó sem froskdýr geti orðið langlífari en spendýr af sambærilegri stærð. Til dæmis eru froskdýr sem lifa á kaldtempruðum svæðum og í fjallendi talsvert langlífari en spendýr af svipaðri stærð, þau þroskast seinna og kynþroskaaldur er hærri en hjá spendýrunum. Vetrardvali froskdýra kann að leika þar stórt hlutverk þar sem dvalinn hægir verulega á öllum lífeðlisfræðilegum ferlum og kann þess vegna að draga úr áhrifum öldrunar meðal froskdýra. Þess má þó geta að nýmyndun í tannvef froskdýra getur ruglað aldursgreiningar á þeim og valdið því að aldur þeirra er vanmetinn.

Froskar og körtur lifa að meðaltali í 4-15 ár eftir því um hvaða tegundir er að ræða. En vissulega ná sumar tegundir hærri aldri. Í ritinu Longevity Records. Life Spans of Mammals, Birds, Amphibians, Reptiles, and Fish er að finna töflu yfir aldursmet ýmissa tegunda froskdýra. Þar má sjá að hnúðkartan (Bufo bufo) getur náð 36 ára aldri og tegundin Bufo americanus hefur náð 30 aldri.

Salamöndrur verða að jafnaði um 10 ára gamlar en einstaka tegundir verða eldri. Sem dæmi þá geta risasalamöndrurnar, bæði sú kínverska (Andrias davidianus) og sú japanska (Andrias japonicus) orðið rúmlega 60 ára.

Rétt er hins vegar að taka fram að hámarksaldur sem getið er um í þessu svari miðast við dýr í haldi manna. Almennt gildir að villt dýr ná ekki eins háum aldri og þau sem menn halda. Fyrir því eru ýmsar orsakir, lífsbaráttan er harðari í náttúrunni, þar er meiri samkeppni um fæðu og svo mætti lengi telja.

Heimildir og mynd:

• Carey, J. R. og Judge, D.S (2000). Longevity Records. Life Spans of Mammals, Birds, Amphibians, Reptiles, and Fish. Monographs on Population Aging, 8. Odense University Press.
• Bowler, J.K. (1975). Longevity of reptiles and amphibians in N. American collections as of 1 November, 1975. Society for the Study of Amphibians and Reptiles, Miscellaneous Publications, Herpetological Circular 6:1-32.
• Goin, C.J., Goin, O.B. og Zug, G.R. (1978). Introduction to Herpetology, 3. útgáfa. San Francisco: W. H. Freeman and Company.
• Browne R.K, o.fl. (2013). The giant salamanders (Cryptobranchidae): Part B. Biogeography, ecology and reproduction. Amphibian and Reptile Conservation 5(4): 30-50.
• Mynd af japönskum risasalamöndrum: Andrias japonicus in KYOTO AQUARIUM13-r.jpg - Wikimedia Commons. Birt undir Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported leyfi. (Sótt 8. 3. 2017).
• Mynd af hnúðkörtu: Common toad (Bufo bufo) Kampinos.jpg - Wikimedia Commons. Höfundur myndar: Charlesjsharp. Birt undir Creative Commons Attribution-Share Alike 4.0 International leyfi. (Sótt 8. 3. 2017).

...