Hver er munurinn á kuldaskeiði og ísöld?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hver er munurinn á kuldaskeiði og ísöld?
Við lifum á ísöld en ekki á kuldaskeiði heldur á hlýskeiði. Ísöld er skilgreind sem tímabil þegar hluti jarðarinnar er hulinn jöklum og hafís. Jöklar eru nú í fjöllum í öllum heimsálfum, miklar jökulbreiður eru á Grænlandi og Suðurskautslandinu og Norður-Íshafið er hulið ís. Um 10% af yfirborði jarðar eru þakin jökli.

En ísöldin er ekki samfelld kuldatíð heldur hafa komið mörg stutt hlýskeið sem staðið hafa í tuttugu til þrjátíu þúsund ár, inn á milli um hundrað þúsund ára langra kuldaskeiða. Jöklar vaxa á kuldaskeiðunum og því eru þau einnig nefnd jökulskeið. Okkar ísöld hófst fyrir um þremur milljónum ára og síðan hefur loftslag sveiflast 24 sinnum frá kuldaskeiði til hlýskeiðs. Á kuldaskeiðum hefur meðalhiti í lofti verið 10°C lægri en nú er og sjávarhiti um 7°C lægri. Nú eru liðin tíu þúsund ár af okkar hlýskeiði og eftir önnur tíu þúsund ár gæti verið komið nýtt kuldaskeið með miklum jöklum. Þá yrðu íbúar í norðurhluta Evrópu, Norður-Ameríku og fjalllendi Asíu að flýja ís og kulda til suðlægari landa.

Áður en ísöldin hófst var hlýtt á Íslandi, miklir skógar og fjölbreytt dýralíf. Leifar af þeim gróðri eru í jarðlögum á Vestfjörðum, til dæmis í surtarbrandi á Brjánslæk.

---

Þetta svar er úr bókinni Af hverju eru jöklar og ís á jörðinni? Spurningar af Vísindavefnum um jökla og loftslagsmál. Myndirnar eru úr sömu bók og eru eftir Þórarin Má Baldursson. Hvort tveggja er birt með góðfúslegu leyfi höfunda og útgefanda.

...