Hvað eru örmlur?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað eru örmlur?
Örmlur eða hýdrur eru ættkvísl einfaldra dýra sem tilheyra fylkingu holdýra (Cnidaria). Þessi dýr eru smásæ eða aðeins nokkrir millimetrar á lengd og í hópi einföldustu fjölfrumunga sem þekkjast í lífríkinu. Örmlur finnast nær alltaf í tæru ferskvatni, hvort sem er í tjörnum, vötnum eða straumvatni. Þær eru ákaflega viðkvæmar fyrir mengun og eru því mikilvægir vísar þegar mengun er athuguð á slíkum búsvæðum.

Örmlur hafa flöskulaga líkama, allt að 10 mm langan. Þær lifa eins konar ránlífi og eru með arma, frá einum og upp í tólf talsins. Armarnir eru þaktir stingfrumum (e. cnitocyte) og eru notaðir til að hremma bráð. Veiðitæknin minnir því nokkuð á veiðitækni marglytta enda eru marglyttur og örmlur í sömu fylkingu. Þegar stingfrumurnar hafa stungið oddhvössu örsmáu spjótinu í bráðina lamast hún af völdum taugaeiturs sem dælist í hana. Bráðin er yfirleitt smásæ krabbadýr svo sem halaflær (Daphnia) eða hin örsmáa árfætla (Copepoda).

Örmlur eru botnlægar og oftast botnfastar, líkt og þang, en geta þó losað sig og hreyft sig um ef sá er gállinn á þeim, til dæmis þegar þær eru á veiðum. Þær komast úr stað með hreyfingu sem minnir á kollhnís en þær byrja á því að beygja sig saman, nota arma og munn til þess að ná taki á undirlagi, losa svo fótinn sem festir þær við botninn eða það sem þær voru fastar við, og sveigja svo skrokkinn þannig að fóturinn kemur niður aftur og festir sig að nýju. Með þessum hætti geta þær ferðast um 10 cm á dag. Önnur gerð hreyfinga sem hefur verið uppgötvuð hjá örmlum eru svokallaðar amöbuhreyfingar. Þá losar dýrið takið af undirlaginu og hreyfir sig líkt og amöbur. Einnig þekkist að dýrið einfaldlega losar sig og lætur sig berast með vatnsstraumi þangað til því tekst að festa sig á nýjum og vonandi betri stað.

Ef örmlur verða fyrir áreiti þá dregst dýrið saman í lítinn gelkenndan hnapp. Það gildir einu hvaðan áreitið kemur, dýrið bregst alltaf eins við. Þessi einhæfu viðbrögð við áreiti leiða líkum að því að taugakerfi þeirra sé með því einfaldasta sem þekkist meðal fjölfrumunga.

Mynd:

• Micromagus.net - Pond Life: Hydra. (Sótt 24.10.2012)....