Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=
Forsíða Hugvísindi Málvísindi: íslensk Hvort segir maður: „Ég keyrði í hliðina á bílnum,“ eða: „Ég keyrði á hliðina á bílnum?“

Flokkun:

7.6.2011
Hugvísindi Málvísindi: íslensk

Hvort segir maður: „Ég keyrði í hliðina á bílnum,“ eða: „Ég keyrði á hliðina á bílnum?“

Guðrún Kvaran

Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun
Sögnin keyra (aka) með forsetningunni á er mjög algeng þegar bíll A ekur á bíl B eða bílstjóri ekur á ljósastaur, vegg, persónu eða eitthvað annað. Til dæmis: „Bílstjórinn tók ekki eftir að bíllinn fyrir framan stansaði og keyrði beint á hann/aftan á hann.“ „Hann keyrði á stuðarann, skítbrettið, hurðina“ er mjög almennt orðalag um árekstur.

„Ég keyrði í/á hliðina á bílnum?“

Í dæminu: „Hann keyrði í hliðina á bílnum“ er „inn“ líklegast undanskilið, það er „inn í“. Mun algengara er að segja: „Hann keyrði inn í hliðina á bílnum.“ Hugsanlega er þarna einhver stigsmunur, að „(inn) í hliðina á bílnum“ sé meiri beygla en „á hliðina á bílnum.“ Hvað sem því líður eru bæði samböndin algengt mál.

Frekara lesefni á Vísindavefnum eftir sama höfund:

Mynd:

Upprunalega spurningin hljóðaði svo:
Ég stend í rökræðum um hvort á að nota í eða á um árekstur.

Hvort er málfræðilega réttara að segja: „Ég keyrði í hliðina á bílnum,“ eða: „Ég keyrði á hliðina á bílnum?“

Höfundur

Guðrún Kvaran

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

7.6.2011

Spyrjandi

Kristján Stefán Þráinsson, f. 1991

Efnisorð

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Hvort segir maður: „Ég keyrði í hliðina á bílnum,“ eða: „Ég keyrði á hliðina á bílnum?“.“ Vísindavefurinn, 7. júní 2011, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=59281.

Guðrún Kvaran. (2011, 7. júní). Hvort segir maður: „Ég keyrði í hliðina á bílnum,“ eða: „Ég keyrði á hliðina á bílnum?“. Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=59281

Guðrún Kvaran. „Hvort segir maður: „Ég keyrði í hliðina á bílnum,“ eða: „Ég keyrði á hliðina á bílnum?“.“ Vísindavefurinn. 7. jún. 2011. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=59281>.

Chicago | APA | MLA

Tengd svör

Skoða öll nýjustu svörin

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki

Senda grein til vinar

=

Hvort segir maður: „Ég keyrði í hliðina á bílnum,“ eða: „Ég keyrði á hliðina á bílnum?“
Sögnin keyra (aka) með forsetningunni á er mjög algeng þegar bíll A ekur á bíl B eða bílstjóri ekur á ljósastaur, vegg, persónu eða eitthvað annað. Til dæmis: „Bílstjórinn tók ekki eftir að bíllinn fyrir framan stansaði og keyrði beint á hann/aftan á hann.“ „Hann keyrði á stuðarann, skítbrettið, hurðina“ er mjög almennt orðalag um árekstur.

„Ég keyrði í/á hliðina á bílnum?“

Í dæminu: „Hann keyrði í hliðina á bílnum“ er „inn“ líklegast undanskilið, það er „inn í“. Mun algengara er að segja: „Hann keyrði inn í hliðina á bílnum.“ Hugsanlega er þarna einhver stigsmunur, að „(inn) í hliðina á bílnum“ sé meiri beygla en „á hliðina á bílnum.“ Hvað sem því líður eru bæði samböndin algengt mál.

Frekara lesefni á Vísindavefnum eftir sama höfund:

Mynd:

Upprunalega spurningin hljóðaði svo:
Ég stend í rökræðum um hvort á að nota í eða á um árekstur.

Hvort er málfræðilega réttara að segja: „Ég keyrði í hliðina á bílnum,“ eða: „Ég keyrði á hliðina á bílnum?“
...