Getið þið sagt mér það helsta um iguana-eðlur?Til eru margar tegundir svokallaðra iguana-eðlna (eðlur af ættkvíslinni Iguana) en algengust sem gæludýr og um leið kunnasti meðlimur ættkvíslarinnar, er án efa græna iguana-eðlan (Iguana iguana) og verður svarið hér að neðan miðað við þá tegund. Þær rannsóknir sem hafa verið gerðar á sjón iguana-eðlna (Iguana iguana) virðast benda til þess að þær hafi afar góða sjón og reyndar eru önnur skynfæri þeirra, svo sem heyrn og þefskyn, mjög þróuð og virðast vera jafnvel næmari en sambærileg skynfæri okkar mannfólksins. Rannsóknir hafa sýnt fram á að iguana-eðlur greina hreyfingu afar vel og mun betur en menn. Sjónin er skörp og sjónsvið þeirra mikið. Einnig greina þær liti en höfundi þessa svars er ókunnugt um hversu vel og hvers eðlis sú litgreining er. Engu að síður má gera ráð fyrir að litasjónskynjun sé vel þróuð hjá iguana-eðlum líkt og hjá öðrum skógardýrum sem þurfa að greina á milli lita blóma og ávaxta. Iguana-eðlur eru skógareðlur og vegna útlitsins geta þær dulist vel í grænu laufþykkni regnskóganna í Mið- og Suður-Ameríku. Auk mikilla klifurhæfileika eru eðlurnar vel syndar. Kjörlendi þeirra eru hitabeltisskógar en þær finnast fyrst og fremst á láglendissvæðum nærri vötnum og ám og þær halda sig yfirleitt í háum trjám í 15-20 metra hæð yfir jörðu. Iguana-eðlur eru dagdýr, það er að segja, þær eru vakandi yfir daginn en sofa á næturna. Þetta er regla meðal dýra með misheitt blóð þar sem þau geta ekki framkallað líkamshita sinn út frá eigin efnaskiptum heldur þurfa þau hita frá umhverfinu til að verma líkamann. Iguana-eðlur eru svokallaðar alætur eða tækifærissinnar í fæðuvali. Fyrirferðarmest í því vali eru þó lauf og ávextir fíkjutrjáa en þær fúlsa til dæmis ekki við fuglseggjum eða skordýrum ef þau verða á vegi þeirra. Hægt er að greina kynin í sundur á kömbunum sem þær hafa á hrygglengjunni. Bæði kynin hafa kamba en þeir eru áberandi lengri hjá karldýrunum. Hjá nyrstu stofnum tegundarinnar verða karldýrin meðal annars appelsínugul á fótleggjum. Iguana-eðlur eru einfarar mest allt árið en á regntímabilinu í frumskógum Mið- og Suður-Ameríku, helga karldýrin sér svæði og kynin para sig saman. Eggin eru frjóvguð við lok regntímabilsins og síðan grafin í jörðu við upphaf þurrkatímabilsins, 30-50 í einu. Raunar grafa kvendýrin líka nokkrar aukaholur til að villa um fyrir rándýrum. Eftir 70-105 daga klekjast eggin út og eru ungarnir um 7,6 cm á lengd. Foreldrarnir skipta sér ekkert af ungviðinu eftir að eggin hafa verið grafin og stærsti hluti eggja og unga verður rándýrum að bráð, aðeins 3-10 ná fullorðinsaldri. Iguana-eðlur verða fullþroska um tveggja ára aldur. Heimildir og myndir:
- The Wild Ones Animal Index: Green Iguana
- Af vefsetri Encyclopædia Britannica: greinin "iguana"
Nánar um iguana-eðlur á Vísindavefnum:
- Svar sama höfundar við spurningunni Er bit grænna iguana-eðlna hættulegt?
- Svar Sigurðar Guðmundssonar við spurningunni Hvaða reglur gilda um innflutning dýra til landsins?
- Eftir sama höfund: Hvaða dýr sér best?
- Eftir Jörgen Pind: Hvaða dýr sjá liti rétt?