Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!
Um 39% Mongóla sem náð hafa 15 ára aldri eru trúlausir samkvæmt manntali frá árinu 2010. Búddismi er hins vegar þau trúarbrögð sem flestir aðhyllast, eða 53% landsmanna. Af öðrum trúarbrögðum kemur íslam næst en um 3% þeirra sem náð hafa 15 ára aldri teljast til múslima, 2,9% hallast að sjamanisma, 2,1% eru kristnir og 0,4% tilheyra öðrum trúarbrögðum.
Flestir Mongólar sem aðhyllast trúarbrögð eru búddistar.
Það ríkir trúfrelsi í Mongólíu. Lengst af 20. öldinni, á tímum kommúnistastjórnarinnar, var trúarbrögðum hins vegar haldið niðri og jafnvel gengið hart gegn þeim sem vildu iðka trúarlíf. Sem dæmi má nefna að seint á fjórða áratug aldarinnar var stórum hluta af þeim 700 búddaklaustrum sem þá voru í landinu lokað og búddamunkum fækkaði úr 100.000 árið 1924 í 110 árið 1990.
Mongólar eru komnir af hirðingjaættflokkum sem héldu til á sléttum Mið-Asíu í margar aldir. Á 13. öld sameinaði Ghenghis Khan marga ættbálka og með hernaði og hörku gerði hann Mongólíu að stórveldi. Sonarsonur hans, Kúblai Khan, hélt landvinningum og stríðsrekstri áfram og þegar veldi Mongóla var hvað stærst náði það allt frá Japanshafi í austri að Ungverjalandi í vestri. Um þetta má lesa í svari Ulriku Andersson við spurningunni Hverjir voru Ghenghis Khan og Kúblai Khan? Það reyndist þó ekki auðvelt að halda svo stóru ríki saman til lengdar og fljótlega leystist ríkið upp í minni einingar. Seinna náðu Kínverjar yfirráðum yfir Mongólíu og skiptu því í Innri- og Ytri-Mongólíu sem voru héruð innan Kína. Ytri-Mongólía varð sjálfstætt land árið 1921.
Í Mongólíu hefur búddisminn tíbetskan bakgrunn þar sem trúarleiðtoginn zanabazar er einna áhrifamestur. Zanabazar hefur öðlast viðurkenningu sem endurholdgaður lama, eða tülku. Tülku er tignarmikill titill sem gefinn er mönnum sem endurfæðast þegar þeir komast á stig fullkomnunar og ná nirvana. Túlku-ar eru „fullkomnir spekingar og kennarar“, hafa öðlast uppljómunina með „réttum viðhorfum, réttum ásetningi, réttri ræðu, réttri breytni, réttu líferni, réttri áreynslu, réttu hugarfari og réttri hugleiðslu“. Dalai lama er túlku sem hefur endurfæðst fjórtán sinnum.
Heimildir og mynd:
Sólin
Rís 10:17 • sest 16:10
Tunglið
Rís 21:40 • Sest 15:54
Flóð
Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46
Fjara
Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36
