Hvernig myndast íshellar?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvernig myndast íshellar?
Íshellar geta myndast þar sem jökulvatn rennur undan jökulsporði í vatnsmiklum rásum. Á meginjöklinum hripar leysingarvatn í ótal taumum niður á botn en safnast þar í fáa farvegi. Núningsvarminn í vatnsrásunum bræðir stöðugt ísveggina og við það stækka hvelfingar. Ísfargið á þunnum sporðinum nær ekki að pressa saman göngin og þegar leysingartíma lýkur, og vatn hverfur úr göngunum, geta þau staðið opin langt fram á vetur. Þegar leysing hefst á ný að vori taka göngin aftur að vaxa.

Jökulsporðurinn er á sífelldri hreyfingu, oft í rykkjum, einkum þegar hann rennur til á votum og sleipum botni. Þá hrynja oft ísjakar niður úr hvelfingunni. Óvænt vatnsflóð geta komið niður ísgöngin, jafnvel borist frá yfirborði jökulsins um lóðrétta svelgi. Sé farið langt inn í íshella getur verið hætta á súrefnisskorti.

Kunnustu íshellarnir eru við sporð Breiðamerkurjökuls og Kötlujökuls. Bráðnun íss getur einnig verið vegna jarðhita undir jökli, til dæmis í Kverkfjöllum og undir hjarnbreiðum í Kerlingarfjöllum og við Hrafntinnusker. Um alla þessa íshella ætti að fara með ýtrustu gát og alls ekki að hætta sér inn í þá að sumarlagi.

Myndir:

• File:Lightroom Ice Cave Iceland Travel Photography (246482781).jpeg - Wikimedia Commons. (Sótt 30.08.2024). Myndina tók Giuseppe Milo og hún er birt undir leyfinu Deed - Attribution 3.0 Unported - Creative Commons.
• Iceland ice cave | Iceland ice cave | Jarkko J | Flickr. (Sótt 30.08.2024). Myndina tók Jarkko J. og hún er birt undir leyfinu Deed - Attribution-NonCommercial 2.0 Generic - Creative Commons

...