Hvað er hraunið sem kom upp í Geldingadölum gamalt?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað er hraunið sem kom upp í Geldingadölum gamalt?
Aldur hrauna miðast við þann tíma sem liðinn er frá því hraunin runnu á yfirborði jarðar.^[1] Gosið í Geldingadölum hófst 19. mars 2021 og því lauk um sex mánuðum síðar. Hraunið er því aðeins um eins árs gamalt þegar þetta svar er skrifað.

Ekki þarf að beita neinum sérstökum aðferðum til að aldursgreina hraun sem runnið hafa nýlega á jörðinni, enda er saga þeirra yfirleitt skráð jafnóðum og hún á sér stað. Hraun sem runnu áður en sögur hófust þarf hins vegar að aldursgreina, vilji menn vita aldur þeirra. Það er gert með aðferð sem nýtir sér geislavirkar samsætur í lífrænu efni.

Þegar hraun renna yfir lífrænt efni, eins og jurtaleifar, varðveitast leifarnar í hrauninu. Svonefnd kolefnissamsæta (C-14) sem finnst í jurtaleifum er geislavirk og geislunina er hægt að mæla. Hún minnkar reglulega með aldri og þannig er hægt aldursgreina sýnið og þar með tímasetja hvenær hraunið, sem leifarnar finnast í, rann. Nánari útskýringu á þessari aðferð er að finna í svörum við spurningum Hversu áreiðanlegar eru aldursgreiningar innan jarðfræðinnar? og Hvað er kolefnisár?

Tilvísun:

1. ^ Kannski var spyrjandi að velta fyrir sér hvort eitthvað væri hægt að segja til um „aldur“ kvikunnar í tengslum við dýpið sem hún kom af. Svar við þeirri spurningu bíður betri tíma en þeim sem hafa áhuga á slíkum vangaveltum er bent á svar Sigurðar Steinþórssonar við spurningunni Hvað viðheldur hita í möttli jarðar og mun kvikan þar einhvern tíma klárast?

Mynd:

• JGÞ. Myndin er tekin 16. maí 2021.

...