Voru rúnir alltaf ritaðar frá vinstri til hægri?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Voru rúnir alltaf ritaðar frá vinstri til hægri?
Öll spurningin hljóðaði svona:

Voru rúnir alltaf ritaðar frá vinstri til hægri? Eru þekkt einhver dæmi um annað? Er vitað um einhverjar rúnir sem voru ritaðar í hring?

Rúnir voru á elsta tímabilinu (frá um 200 til 800 e.Kr.) skrifaðar ýmist frá vinstri eða hægri. Ef þær voru skrifaðar frá hægri voru þær speglaðar. Myndin hér fyrir neðan er af rúnasteini frá Norður-Upplandi í Svíþjóð frá um 500 e.Kr. Rúnirnar í neðri línunni eru túlkaðar sem mannsnafnið: frawaradaR, FráráðR, en ekki eru fræðingar á eitt sáttir um hvernig beri að túlka rúnirnar í efri línunni. Um það má lesa í 3. bindi af Upplands Runinskrifter þar sem steinninn hefur númer U 877 í Hagby socken.

Speglaðar rúnir eru einnig þekktar í víkingaaldarristum. Stundum er allur textinn speglaður, stundum bara hluti af honum. Speglaðar rúnir koma einnig fyrir í miðaldaristum en ekki jafn oft og þá aðeins einstaka rúnir og þá er ristan yfirleitt alltaf lesin frá vinstri til hægri.

Það þekkist að rúnarista sé sett í einn einfaldan hring og á flestum steinum að minnsta kosti frá 11. öld í Svíþjóð eru rúnirnar höggnar í flókið mynstur af samanfléttuðum drekum. Í Danmörku og Noregi eru risturnar einfaldari.

Frekari fróðleikur:

• Sveriges Runinskrifter - Upplands runinskrifter del 3 (SRI band 8, 1949-1951). 877. Möjbro, Hagby sn.

Mynd:

• Úr safni höfundar.

...