Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Hvaðan kemur orðasambandið „að skeika að sköpuðu“?

Guðrún Kvaran

Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun
Orðasambandið að láta skeika að sköpuðu í merkingunni ‘að láta fara sem vill’ þekkist þegar í fornu máli og má finna dæmi um það í ýmsum fornsögum, til dæmis í 22. kafla Egils sögu:

Enga vil eg nauðungarsætt taka af konungi. Bið þú konung gefa oss útgöngu. Látum þá skeika að sköpuðu (Ísl.s. bls. 391).

Um fleiri dæmi úr fornsögum sjá Fritzner III:285.

Aldur orðasambandsins bendir til að það sé hluti af erfðaorðum málsins, það er orðum (og orðasamböndum) sem verið hafa í málinu frá landnámi.

Sögnin að skeika merkir ‘fara skakkt, skjátlast’ og skapaður merkir ‘formaður, lagaður’. Aldur orðasambandsins bendir til að það sé hluti af erfðaorðum málsins, það er orðum (og orðasamböndum) sem verið hafa í málinu frá landnámi.

Heimildir:
  • Fritzner, Johan. 1896. Ordbog over det gamle norske sprog. III:285. Den norske Forlagsforening, Kristiania.
  • Ísl.s. = Íslendinga sögur. Fyrra bindi. Ritstjóri Jón Torfason, Sverrir Tómasson og Örnólfur Thorsson. Svart á hvítu, Reykjavík 1985.

Mynd:

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

24.4.2017

Spyrjandi

Sólveig Jóhanna Guðmundsdóttir

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Hvaðan kemur orðasambandið „að skeika að sköpuðu“?“ Vísindavefurinn, 24. apríl 2017, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=73350.

Guðrún Kvaran. (2017, 24. apríl). Hvaðan kemur orðasambandið „að skeika að sköpuðu“? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=73350

Guðrún Kvaran. „Hvaðan kemur orðasambandið „að skeika að sköpuðu“?“ Vísindavefurinn. 24. apr. 2017. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=73350>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

=

Hvaðan kemur orðasambandið „að skeika að sköpuðu“?
Orðasambandið að láta skeika að sköpuðu í merkingunni ‘að láta fara sem vill’ þekkist þegar í fornu máli og má finna dæmi um það í ýmsum fornsögum, til dæmis í 22. kafla Egils sögu:

Enga vil eg nauðungarsætt taka af konungi. Bið þú konung gefa oss útgöngu. Látum þá skeika að sköpuðu (Ísl.s. bls. 391).

Um fleiri dæmi úr fornsögum sjá Fritzner III:285.

Aldur orðasambandsins bendir til að það sé hluti af erfðaorðum málsins, það er orðum (og orðasamböndum) sem verið hafa í málinu frá landnámi.

Sögnin að skeika merkir ‘fara skakkt, skjátlast’ og skapaður merkir ‘formaður, lagaður’. Aldur orðasambandsins bendir til að það sé hluti af erfðaorðum málsins, það er orðum (og orðasamböndum) sem verið hafa í málinu frá landnámi.

Heimildir:
  • Fritzner, Johan. 1896. Ordbog over det gamle norske sprog. III:285. Den norske Forlagsforening, Kristiania.
  • Ísl.s. = Íslendinga sögur. Fyrra bindi. Ritstjóri Jón Torfason, Sverrir Tómasson og Örnólfur Thorsson. Svart á hvítu, Reykjavík 1985.

Mynd:

...