Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=
Forsíða Heilbrigðisvísindi Lífvísindi: mannslíkaminn Hefur veðurfar áhrif á úthald þitt? Er til dæmis munur á úthaldi í rigningu og sólskini?

Flokkun:

12.3.2008
Heilbrigðisvísindi Lífvísindi: mannslíkaminn

Hefur veðurfar áhrif á úthald þitt? Er til dæmis munur á úthaldi í rigningu og sólskini?

ÞV

Áður en þessari spurningu er svarað er nauðsynlegt að gera sér nánari grein fyrir hvað átt er við með orðinu 'úthald'. Er til dæmis átt við hvað ég get hlaupið langt eða hvað ég get hlaupið lengi?

Hugsum okkur að átt sé við hlaupalengd. Þá má fullyrða að ég nota til dæmis meiri orku ef ég hleyp sömu vegalengd á sama hraða í rigningu og logni en í þurru veðri og logni. Mótstaðan sem ég mæti er nefnilega meiri í rigningu en í þurrviðri. Ég nota líka meiri orku í vindi en í logni ef ég fer í hring eða fram og til baka. Það er vegna þess að ég tapa meiri orku þegar ég hleyp móti vindi en ég vinn aftur þegar ég fer jafnlangt undan vindi. Ef úthald er skilgreint á þennan hátt er það þess vegna minna í rigningu en í sólskini.

En kannski er eðlilegra að miða við tímalengd hlaupsins. En þá er því til að svara að ég ætti auðvitað að geta stillt hlaupahraðann þannig að ég brenni jafnmiklu á tímaeiningu í rigningunni og í sólskininu, og þá get ég hlaupið jafnlengi. Úthald í þessari merkingu er því óháð veðrinu ef ég gæti þess að "haga seglum eftir vindi", það er að segja að haga hlaupahraðanum eftir orkubrennslunni.

Höfundur

Þorsteinn Vilhjálmsson

ÞV

prófessor emeritus, ritstjóri Vísindavefsins 2000-2010 og ritstjóri Evrópuvefsins 2011

Útgáfudagur

12.3.2008

Spyrjandi

Sigurður Reynir

Efnisorð

Tilvísun

ÞV. „Hefur veðurfar áhrif á úthald þitt? Er til dæmis munur á úthaldi í rigningu og sólskini?“ Vísindavefurinn, 12. mars 2008, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=7229.

ÞV. (2008, 12. mars). Hefur veðurfar áhrif á úthald þitt? Er til dæmis munur á úthaldi í rigningu og sólskini? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=7229

ÞV. „Hefur veðurfar áhrif á úthald þitt? Er til dæmis munur á úthaldi í rigningu og sólskini?“ Vísindavefurinn. 12. mar. 2008. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=7229>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki

Senda grein til vinar

=

Hefur veðurfar áhrif á úthald þitt? Er til dæmis munur á úthaldi í rigningu og sólskini?
Áður en þessari spurningu er svarað er nauðsynlegt að gera sér nánari grein fyrir hvað átt er við með orðinu 'úthald'. Er til dæmis átt við hvað ég get hlaupið langt eða hvað ég get hlaupið lengi?

Hugsum okkur að átt sé við hlaupalengd. Þá má fullyrða að ég nota til dæmis meiri orku ef ég hleyp sömu vegalengd á sama hraða í rigningu og logni en í þurru veðri og logni. Mótstaðan sem ég mæti er nefnilega meiri í rigningu en í þurrviðri. Ég nota líka meiri orku í vindi en í logni ef ég fer í hring eða fram og til baka. Það er vegna þess að ég tapa meiri orku þegar ég hleyp móti vindi en ég vinn aftur þegar ég fer jafnlangt undan vindi. Ef úthald er skilgreint á þennan hátt er það þess vegna minna í rigningu en í sólskini.

En kannski er eðlilegra að miða við tímalengd hlaupsins. En þá er því til að svara að ég ætti auðvitað að geta stillt hlaupahraðann þannig að ég brenni jafnmiklu á tímaeiningu í rigningunni og í sólskininu, og þá get ég hlaupið jafnlengi. Úthald í þessari merkingu er því óháð veðrinu ef ég gæti þess að "haga seglum eftir vindi", það er að segja að haga hlaupahraðanum eftir orkubrennslunni....