Höfuðfætlingar eru ein flóknustu lindýrin en til þeirra teljast til dæmis smokkfiskar og kolkrabbar. Það má lýsa kolkrabba sem teygðum frá kviði til baks. Innyflahnúður kolkrabbans er í reynd bolur hans en hinir þekktu armar hans svara til fóta annarra lindýra. Höfuðið liggur svo milli innyflahnúðs og fóta með þroskuðum heila og augum sem minna mjög á augu hryggdýra. Þessi flókna bygging augnanna kom fram óháð augum hryggdýra tiltölulega snemma í þróunarsögunni. Sniglar (Gastropoda)
Sniglar eru einn þekktasti hópur lindýra og sá langtegundaríkasti með um 65 þúsund tegundir. Eitt helsta einkenni snigla er snúinn líkami með skel utan um, þó til séu tegundir sem hafa ekki gengið í gegnum þetta þroskastig. Dýrið getur dregið bæði höfuð og fót inn í skelina. Meltingavegur snigla er u-laga og endaþarmsopið er á baklhlið dýrsins , undir frambrún skeljarinnar. Vatnasniglar anda flestir með tálknum sem eru í möttulholinu, undir brún skeljarinnar. Hjá landsniglum hefur hluti möttulhols ummyndast í eins konar lungu. Þessi hópur snigla nefnist lungnasniglar (pulmonata). Sumir lungnasniglar hafa snúið aftur til vatnaslífernis, eru án tálkna og þurfa að fara upp á yfirborðið til að anda á svipaðan hátt og og sjávarspendýr. Nökkvar (Polyplacophora)
Nökkvar eru skrautleg dýr með skel á bakinu sem samanstendur af átta aðskildum skelplötum. Undir brún skelinnar, beggja megin, í möttulholinu eru tálkn sem dýrið andar með. Höfuðið er mjög óverulegt, en rýrnun þess er talið eitt af einkennum nökkvanna. Flestar þeirra rúmlega 800 tegunda nökkva sem hefur verið lýst finnst í fjöruborðinu í skorum á steinum og skyldum búsvæðum. Samlokur (Bivalvia)
Samlokur er annar tegundaauðugasti flokkur lindýra með um 15 þúsund þekktar tegundir. Helstu einkenni þeirra er að þær eru umluktar tveimur skeljum sem festar eru saman með hjörum og veita þeim vörn gegn afræningjum. Oftast grafa samlokur sig í lausan jarðveg undir vatnsyfirborði. Skeljarnar eru að innan klæddar földum möttulsins og að aftan grónar saman í tvö op, og streymir vatn inn um annað en út um hitt. Hjá mörgum tegundum hafa vefirnir í kringum þessi op þróast í langa pípu, sem dýrið getur dregið innbeða rekið út, ef samlokan er til dæmis á kafi í sandi eða leir. Niður í möttulholið hanga tálknin, alsett fellingum með bifáhrum. Með tálknunum andar dýrið og síar auk þess fæðu úr vatninu. Samlokur lifa á smásæjum fæðuögnum sem skolast inn með vatni um innstreymisopið. Sætennur (Scapopoda)
Sætennur eru umluktar skel sem minnir á oddmjóa tönn og gengur fóturinn út um breiðari endann. Um eitt hundrað tegundum hefur verið lýst og lifa þær allar niðurgrafnar í sand- eða leirbotn á botni grunnsævis. Skelleysingjar (Aplacophora)
Skelleysingjar er hópur botnlægra lindýra sem finnst á sjávarbotni um allan heim. Alls hefur um 320 tegundum verið lýst. Aökum þess hve áþekkir þeir eru sæbjúgum, sem eru skrápdýr, voru þeir áður fyrrr flokkaðir með þeim Einskeljungar (Monoplacophora)
Einskeljungar eru minnst þekkti flokkur lindýra. Aðeins hafa fundist 10 tegundir sem tilheyra þessum flokki og var allt fram til ársins 1952 talið að enginn núlifandi tegund tilheyrði honum.Einkseljungar finnast í sjávarseti djúpt í úthöfunum og því er erfitt að nálgast þá og rannsaka. Frekara lesefni á Vísindavefnum eftir sama höfund:
- Hvað eru samlokur? eftir Jón Má Halldórsson
- Fæðast sniglar með skel? eftir Jón Má Halldórsson
- Hvað hafa kolkrabbar marga arma? eftir Margréti Björk Sigurðardóttur
- Hvaða dýr hefur stærstu augu í heimi? eftir Örnólf Thorlacius
- Hvað eru til margar tegundir sjávardýra í heiminum? eftir Jón Má Halldórsson