Hvers vegna eru sumir rangeygðir?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvers vegna eru sumir rangeygðir?
Rangeygð er ástand þegar bæði augu horfa ekki á sama stað á sama tíma. Annað augað snýr þá inn á við, út á við, upp eða niður og stafar það oftast af lélegri stjórnun augnvöðva eða mikilli fjarsýni. Sex vöðvar tengjast hvoru auga og stjórna hreyfingum þess. Vöðvarnir fá boð frá heila sem stýrir þeim. Undir venjulegum kringumstæðum vinna augun saman þannig að þau horfa á sama punkt á sama tíma. Þegar vandamál verða með augnhreyfingar snýst annað augað frá þeim punkti sem það „ætti“ að vera að horfa á. Þessi snúningur á auganu getur verið greinanlegur alltaf eða einungis undir vissum kringumstæðum, eins og þegar viðkomandi er þreyttur, veikur eða hefur lesið mikið eða unnið lengi nálægt augunum. Í sumum tilfellum er alltaf um sama augað að ræða en í öðrum skiptast augun á að snúast.

Það er mikilvægt að viðhalda réttri stöðu augnanna til að koma í veg fyrir að sjá tvöfalt, til að skynja dýpt og til að fyrirbyggja þróun lélegrar sjónar á snúna auganu. Þegar staða augnanna er röng fær heilinn tvær ólíkar myndir. Í byrjun getur það valdið tvísýni og ruglingi en á endanum lærir heilinn að leiða hjá sér myndina frá snúna auganu. Ef snúningur augans verður stöðugur og ómeðhöndlaður getur það leitt til varanlegrar skerðingar á sjón annars augans, ástands sem er kallað latt auga.

Rangeygð kemur oftast fram fyrir þriggja ára aldur en getur komið fram í eldri börnum og fullorðnum. Mikilvægt er að meðhöndla rangeygð með gleraugum, prismum, augnæfingum eða skurðaðgerð á augum. Ef rangeygð er greind snemma og meðhöndluð er hægt að leiðrétta hana með mjög góðum árangri.

Rangeygð getur stafað af vandamálum í augnvöðvum, taugum sem flytja boð til þeirra eða í stjórnstöð heilans sem stýrir augnhreyfingum. Enn fremur geta almennir kvillar eða augnáverkar orsakað rangeygð. Helstu áhættuþættir rangeygðar eru ættarsaga, ljósbrotsskekkja (mikil fjarsýni) og ýmiss konar heilsufarsástand eins og downs-heilkenni, heilaskemmdir af ýmsum ástæðum eins og meðfæddri heilalömun (e. cerebral palsy), slagi eða höfuðáverka.

Heimildir og mynd:

• Strabismus (Crossed Eyes) - American Optemetric Association.
• Cross Eyes in Children | Early Detection & Treatment | The Vision Center - Childrens Hospital Los Angeles.
• Crossed & Wandering Eyes - Children's Vision Information Network.
• Strabismus: MedlinePlus Medical Encyclopedia.
• Mynd: Strabismus - MyHealth.Alberta.ca. (Sótt 10. 12. 2013).

---

Hér er einnig svarað spurningunni:

Sjá rangeygt fólk öðruvísi en venjulegt fólk?

...