Sólin Sólin Rís 10:20 • sest 16:07 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 23:27 • Sest 15:40 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 11:11 • Síðdegis: 23:50 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 04:43 • Síðdegis: 17:39 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:20 • sest 16:07 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 23:27 • Sest 15:40 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 11:11 • Síðdegis: 23:50 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 04:43 • Síðdegis: 17:39 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=
Forsíða Náttúruvísindi og verkfræði Stjarnvísindi: sólkerfið Er jörðin alltaf að færast nær sólu?

Flokkun:

17.3.2011
Náttúruvísindi og verkfræði Stjarnvísindi: sólkerfið

Er jörðin alltaf að færast nær sólu?

ÍDÞ

Í stuttu máli er svarið nei, jörðin er ekki alltaf að færast nær sólu.

Aftur á móti er það svo að braut jarðar umhverfis sólina er ekki nákvæmlega hringlaga en í svari Tryggva Þorgeirssonar og Þorsteins Vilhjálmssonar við spurningunni: Hvað er langt á milli jarðar og sólar? stendur:

Jörðin gengur eftir sporbaug, ofurlítið ílöngum ferli sem líkist hring. Vegna þessa er fjarlægðin til sólu ekki alltaf sú sama, þótt ekki muni miklu.

Mesta fjarlægð jarðar frá sólu eru 152,1 milljón kílómetrar sem er um þremur hundraðshlutum meira en minnsta fjarlægðin, 147,1 milljón kílómetrar. Þessi munur er það lítill að hann hefur ekki teljandi áhrif á veðurfar á jörðu.

5 milljón kílómetrar kann að virðast löng vegalengd en í óravíddum geimsins er það ekki ýkja stór tala. Þegar jörðin er hvað lengst frá sólu tölum við um sólfirð en þegar hún er hvað næst okkur er talað um sólnánd. Munurinn á sólarhringnum við sólfirð og sólnánd er einungis 16 sekúndur en við sólnánd virðist sólin hreyfast örlítið hraðar eftir himninum. Sólarhringurinn er nánar tiltekið 86.400 sekúndur svo við sjáum að 16 sekúndna munur er hverfandi.

Hér má sjá í grófum dráttum hvernig braut jarðar um sólu er.

Spurningin kann að hafa vaknað vegna hækkandi hitastigs á jörðinni en þau eru af völdum svonefndra gróðurhúsaáhrifa sem má til dæmis lesa meira um í svari JGÞ við spurningunni: Hvað gerist ef hitastigið heldur áfram að hækka svona?

Enn fremur hafa sólgos mikið verið í fréttum en aukning þeirra hefur eðlilegar skýringar. Sólin fer í gegnum ellefu ára tímabil sem nefnist sólblettasveiflan og er þannig misvirk á því tímabili. Meira má lesa um sólgos í svari Sævars Helga Bragasonar við spurningunni: Hvað eru sólgos og segulstormur?

Þess má til gamans geta að þó við tökum vart eftir mismikilli fjarlægð jarðar frá sólu þá mun tunglið vera í jarðnánd laugardaginn 19. mars árið 2011 en þá verður einnig fullt tungl. Tunglið mun þá líta út fyrir að vera aðeins stærra og bjartara. Meira má lesa um það í svari Sævars Helga við spurningunni: Af hverju verður ofurmáni?

Mynd:

Þetta svar er í flokknum "bekkirnir spyrja" þar sem starfsfólk vefsins svarar spurningum frá grunnskólabekk í kennslustund, samkvæmt samningi. Lögð er áhersla á skjót svör, stutt og aðgengileg. Oft er byggt á öðrum svörum sem kunna að nýtast almennum lesendum betur.

Höfundur

Ívar Daði Þorvaldsson

ÍDÞ

Útgáfudagur

17.3.2011

Spyrjandi

Eyþór Arnar Alfreðsson, f. 1997

Efnisorð

Tilvísun

ÍDÞ. „Er jörðin alltaf að færast nær sólu?“ Vísindavefurinn, 17. mars 2011, sótt 22. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=58936.

ÍDÞ. (2011, 17. mars). Er jörðin alltaf að færast nær sólu? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=58936

ÍDÞ. „Er jörðin alltaf að færast nær sólu?“ Vísindavefurinn. 17. mar. 2011. Vefsíða. 22. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=58936>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki

Senda grein til vinar

=

Er jörðin alltaf að færast nær sólu?
Í stuttu máli er svarið nei, jörðin er ekki alltaf að færast nær sólu.

Aftur á móti er það svo að braut jarðar umhverfis sólina er ekki nákvæmlega hringlaga en í svari Tryggva Þorgeirssonar og Þorsteins Vilhjálmssonar við spurningunni: Hvað er langt á milli jarðar og sólar? stendur:

Jörðin gengur eftir sporbaug, ofurlítið ílöngum ferli sem líkist hring. Vegna þessa er fjarlægðin til sólu ekki alltaf sú sama, þótt ekki muni miklu.

Mesta fjarlægð jarðar frá sólu eru 152,1 milljón kílómetrar sem er um þremur hundraðshlutum meira en minnsta fjarlægðin, 147,1 milljón kílómetrar. Þessi munur er það lítill að hann hefur ekki teljandi áhrif á veðurfar á jörðu.

5 milljón kílómetrar kann að virðast löng vegalengd en í óravíddum geimsins er það ekki ýkja stór tala. Þegar jörðin er hvað lengst frá sólu tölum við um sólfirð en þegar hún er hvað næst okkur er talað um sólnánd. Munurinn á sólarhringnum við sólfirð og sólnánd er einungis 16 sekúndur en við sólnánd virðist sólin hreyfast örlítið hraðar eftir himninum. Sólarhringurinn er nánar tiltekið 86.400 sekúndur svo við sjáum að 16 sekúndna munur er hverfandi.

Hér má sjá í grófum dráttum hvernig braut jarðar um sólu er.

Spurningin kann að hafa vaknað vegna hækkandi hitastigs á jörðinni en þau eru af völdum svonefndra gróðurhúsaáhrifa sem má til dæmis lesa meira um í svari JGÞ við spurningunni: Hvað gerist ef hitastigið heldur áfram að hækka svona?

Enn fremur hafa sólgos mikið verið í fréttum en aukning þeirra hefur eðlilegar skýringar. Sólin fer í gegnum ellefu ára tímabil sem nefnist sólblettasveiflan og er þannig misvirk á því tímabili. Meira má lesa um sólgos í svari Sævars Helga Bragasonar við spurningunni: Hvað eru sólgos og segulstormur?

Þess má til gamans geta að þó við tökum vart eftir mismikilli fjarlægð jarðar frá sólu þá mun tunglið vera í jarðnánd laugardaginn 19. mars árið 2011 en þá verður einnig fullt tungl. Tunglið mun þá líta út fyrir að vera aðeins stærra og bjartara. Meira má lesa um það í svari Sævars Helga við spurningunni: Af hverju verður ofurmáni?

Mynd:

Þetta svar er í flokknum "bekkirnir spyrja" þar sem starfsfólk vefsins svarar spurningum frá grunnskólabekk í kennslustund, samkvæmt samningi. Lögð er áhersla á skjót svör, stutt og aðgengileg. Oft er byggt á öðrum svörum sem kunna að nýtast almennum lesendum betur....