Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!
Elsta heimild um málsháttinn fall er fararheill, sem mér er kunnugt um, er úr Heimskringlu Snorra Sturlusonar, nánar tiltekið úr Haralds sögu Sigurðarsonar. Í 90. kafla sögunnar segir (stafsetningu breytt):
Haraldur konungur Guðinason var þar kominn með her óvígan, bæði riddara og fótgangandi menn. Haraldur konungur Sigurðarson reið um þá fylking sína og skynjaði, hvernig fylkt var. Hann sat á svörtum hesti, blesóttum. Hesturinn féll undir honum og konungur af fram. Stóð hann upp skjótt og mælti: „Fall er fararheill!“
Merking sú sem Haraldur lagði í orð sín er að fall hans af hestinum væri fyrirboði þess að ferðin yrði honum til góðs. Orðið fararheill er notað um heillaríkt ferðalag. Fall er fararheill er gjarnan notað nú um óhapp sem verður í upphafi ferðar (eða jafnvel verks), jafnvel án þess að viðkomandi hrasi eða detti.
Frekara lesefni á Vísindavefnum:
Guðrún Kvaran. „Hvaðan kemur málshátturinn „fall er fararheill“ og hvað merkir hann?“ Vísindavefurinn, 17. janúar 2011, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=57994.
Guðrún Kvaran. (2011, 17. janúar). Hvaðan kemur málshátturinn „fall er fararheill“ og hvað merkir hann? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=57994
Guðrún Kvaran. „Hvaðan kemur málshátturinn „fall er fararheill“ og hvað merkir hann?“ Vísindavefurinn. 17. jan. 2011. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=57994>.
Sólin
Rís 10:17 • sest 16:10
Tunglið
Rís 21:40 • Sest 15:54
Flóð
Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46
Fjara
Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36
Elsta heimild um málsháttinn fall er fararheill, sem mér er kunnugt um, er úr Heimskringlu Snorra Sturlusonar, nánar tiltekið úr Haralds sögu Sigurðarsonar. Í 90. kafla sögunnar segir (stafsetningu breytt):
