Vísindavefurinn: Hvar er hægt að finna lista yfir íslenskar þýðingar á heitum erlendra borga?

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Hlusta

Upprunalega hljóðaði spurningin svona:

Kaupmannahöfn, Versalir og Rúðuborg eru íslenskar þýðingar á heiti erlendra borga. Hver þýddi og hvar má nálgast tæmandi lista yfir slíkar þýðingar?

Mér er ekki kunnugt um að nokkur hafi tekið saman "tæmandi" lista yfir íslenskar þýðingar á erlendum borgarheitum. Gagnlegan lista með landafræðiheitum er að finna í Orðalykli Bókaútgáfu Menningarsjóðs frá árinu 1987. Þar er að finna allmargar þýðingar á borgar- og landaheitum, en landa- og höfuðstaðaheiti er einnig hægt að finna á vefsetri Íslenskrar málstöðvar.

Það mundi kosta allmikla vinnu að setja saman lista eins og spyrjandi nefnir. Tilviljun eða tíðni virðist ráða hvaða nöfn komast í orðabækur og afar erfitt er að hafa upp á réttum aldri þeirra og þeim sem fyrstur "þýddi".

Oft eru borgarheiti af þessu tagi lengi notuð manna á milli, til dæmis meðal námsmanna erlendis, áður en þau komast á prent, ef þau þá komast yfirleitt á prent. Stundum gera þýðendur sér leik að því að gefa borgum íslensk heiti en þessi heiti verða ekki endilega eftir það á hvers manns vörum. Heiti sem koma fyrir í fornsögum eru sum hver ekki lengur notuð. Til dæmis hygg ég að fáir tali um Jórsalaborg þegar þeir eiga við Jerúsalem.

Vissulega væri áhugavert ef einhver tæki sig til og safnaði saman borgum og löndum sem fengið hafa íslensk heiti. Gagnasöfn Orðabókar Háskólans mundu reynast vel í leit að aldri í yngra máli og í fornum textum og fornmálsorðabókum má finna þau nöfn sem elst eru.

Heimild:

Árni Böðvarsson, Orðalykill, Bókaútgáfa Menningarsjóðs, Reykjavík 1987.

Senda grein til vinar

Sendu inn spurningu

Hvar er hægt að finna lista yfir íslenskar þýðingar á heitum erlendra borga?

Höfundur

Útgáfudagur

Spyrjandi

Efnisorð

Tilvísun

Senda grein til vinar

Sendu inn spurningu

Hvar er hægt að finna lista yfir íslenskar þýðingar á heitum erlendra borga?

Höfundur

Útgáfudagur

Spyrjandi

Efnisorð

Tilvísun

Deila

Senda grein til vinar