Hvað heldur sólkerfinu saman?

Samkvæmt þyngdarlögmáli Newtons er þyngdarkraftur milli tveggja hluta í beinu hlutfalli við massa þeirra hvors um sig og í öfugu hlutfalli við fjarlægðina milli þeirra í öðru veldi. Krafturinn á annan hlutinn stefnir á hinn eftir tengilínunni milli þeirra.

Þetta skýrir að krafturinn er mismunandi milli ólíkra hluta og um leið eftir hverju hann fer. Samkvæmt þessu má segja að orsök þyngdarkrafta sé fólgin í massa hlutanna en um það verður sagt sitthvað fleira í svörum við öðrum spurningum.

Ef sólin hyrfi skyndilega eða þyngdarkrafturinn frá henni þá mundu reikistjörnurnar hreyfast þaðan í frá eftir beinum línum með jöfnum hraða. Þessi tilhneiging þeirra kallast tregða og þær deila henni með öllum öðrum hlutum sem hafa massa.

Ástæðan til þess að þessi tregðuhreyfing eftir beinni línu gerist ekki er einmitt sú að reikistjörnurnar dragast að sólinni. Sporbaugshreyfing þeirra verður til í samspili tregðunnar og þyngdarkraftsins frá sól sem breytir í sífellu hraðanum, einkum þó stefnu hans. Þessi hraðabreyting nefnist miðsóknarhröðun. En ef einhver himinhnöttur í sólkerfinu missti skyndilega hraða sinn af einhverjum ástæðum, þá mundi hann eftir það falla beint inn að sól.

Hraði reikistjarnanna hornrétt á stefnuna til sólar á rætur að rekja allar götur til þess er sólkerfið var að verða til í öndverðu. Gasskýið sem það varð til úr fól í sér snúning eða hverfiþunga sem svo er kallaður í eðlisfræði. Þessi hverfiþungi varðveittist í myndun reikistjarnanna með því að þær fengu umræddan umferðarhraða.