Hvað eru skattleysismörk?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn = 5 fimm

Svar

Hvað eru skattleysismörk?
Með skattleysismörkum er yfirleitt átt við hve miklar launatekjur má hafa án þess að að þurfa að greiða tekjuskatt og útsvar. Einfaldasta leiðin til að sjá hver skattleysismörkin eru er að deila með samanlögðu skatthlutfalli fyrir þessa skatta upp í svokallaðan persónuafslátt. Persónuafslátturinn er nú, árið 2008, 408.409 krónur fyrir árið allt eða 34.034 krónur á mánuði. Til að launagreiðandi geti tekið tillit til persónuafsláttar tiltekins launþega þarf hann að hafa svokallað skattkort hans í sinni vörslu.

Tekjuskattshlutfallið er nú, árið 2008, 22,75%. Útsvarshlutfallið er nokkuð mismunandi eftir sveitarfélögum eða á bilinu 11,24% til 13,04%. Við staðgreiðslu skatta er miðað við meðalútsvar, 12,97%, það er þetta hlutfall af tekjum er innheimt í útsvar þótt viðkomandi einstaklingur búi í sveitarfélagi sem leggur á annað útsvarshlutfall. Sé innheimt of mikið eða of lítið í útsvar vegna þessa þá fær viðkomandi einstaklingur eftir atvikum endurgreitt eða þarf sjálfur að greiða muninn árið á eftir.

Samanlagt skatthlutfall tekjuskatts og útsvars í staðgreiðslukerfinu er því nú 22,75%+12,97% eða 35,72%. Það þýðir að ekki er innheimt staðgreiðsla af þeim sem hafa innan við 34.034/35,72% eða 95.280 krónur á mánuði eða 1.143.359 á ári í tekjur. Það eru jafnframt meðalskattleysismörkin. Þeir sem búa í sveitarfélögum sem leggja á minna en meðalútsvar hafa aðeins hærri skattleysismörk. Sömuleiðis hafa þeir sem búa í sveitarfélögum sem leggja á hærra útsvar aðeins lægri skattleysismörk. Skattleysismörk sjómanna eru hærri en annarra vegna svokallaðs sjómannaafsláttar. Hann er nú 874 krónur fyrir hvern dag á sjó, talið samkvæmt ákveðnum reglum, sem bætast við persónuafslátt.

Rétt er að hafa í huga að draga má framlag einstaklings í lífeyrissjóð frá skattstofni, bæði skylduframlag og framlag vegna viðbótarlífeyrissparnaðar. Skattleysismörkin sem rætt er um að framan eiga við laun þegar búið er að draga slík framlög frá. Frádráttarbært skylduframlag í lífeyrissjóð er nú 4% og hægt er að bæta allt að öðrum 4% við vegna viðbótarlífeyrissparnaðar. Sé tekið tillit til þessa þá eru meðalskattleysismörk allt að 103.565 á mánuði. Hér verður þó jafnframt að hafa í huga að greiðslur úr lífeyrissjóðum eru skattskyldar. Þannig fresta framlög í lífeyrissjóði því að greiddur sé skattur af viðkomandi tekjum. Skattgreiðslurnar falla hins vegar ekki niður, nema viðkomandi verði með tekjur undir skattleysismörkum þegar hann þiggur lífeyrisgreiðslur.

Loks má benda á að aðrar reglur gilda um skattlagningu fjármagnstekna en launatekna. Umræðan að ofan á því ekki við um fjármagnstekjur.

Frekara lesefni á Vísindavefnum:

• Hvað eru jaðarskattar? eftir Gylfa Magnússon
• Hversu hátt hlutfall er tekjuskattur einstaklinga af allri skattheimtu ríkissjóðs og hver yrðu áhrif þess að fella hann niður? eftir Gylfa Magnússon
• Hvernig er tekið tillit til beinna og óbeinna skatta við mat á launaþróun? eftir Gylfa Magnússon
• Hver er rökstuðningurinn á bak við hátekjuskatt? eftir Gylfa Magnússon
• Hver er réttlætingin fyrir álagningu erfðafjárskatts? eftir Gylfa Magnússon
• Hvað er átt við með umframbyrði skatta? eftir Gylfa Magnússon
• Er líklegt að lækkun á tekjuskattshlutfalli auki skatttekjur ríkissjóðs? eftir Gylfa Magnússon

Mynd:

• Mortage rate blog. Sótt 4.6.2008.

...