Getur það virkilega gerst að það rigni froskum eða fiskum?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Getur það virkilega gerst að það rigni froskum eða fiskum?
Margir hafa greinlega áhuga á því hvort það geti í raun og veru rignt fiskum eða froskum og þá af hverju? Vísindavefurinn hefur fengið fjölmargar spurningar um efnið, meðal annars þessar hér:

• Er mögulegt að það rigni froskum, hefur það gerst, hvers vegna gerist það, og ef ekki, hvaðan er sú saga komin?
• Ég las einhverstaðar að í Birmingham 1954 hafi ringt litlum froskum, er einhver eðlileg skýring á þessu?
• Hefur einhverntíma froskum rignt af himninum? Ef svo er hvar og hvers vegna?
• Hvernig getur ýmsum dýrum t.d froskum, fiskum o.fl rignt af himnum ofan?
• Í Biblíunni er sagt að það hafi rignt froskum. Ég var að heyra það að þetta gæti hafa gerst í alvörunni. Hvernig þá?

Fjölmargar frásagnir eru til af því að rignt hafi froskum, fiskum, skriðdýrum, fuglum og jafnvel golfkúlum. Ýmsar sögur af þessu tagi ná aldir og árþúsundir aftur í tímann, sumar hafa yfir sér ýkjukenndan og yfirnáttúrlegan blæ og alls ekki er víst að allar frásagnirnar séu sannar. En reyndin er þó sú að þetta er vel þekkt fyrirbæri sem á sér stundum raunverulega stað.

Skýringa á þessu fyrirbæri er helst að leita í sterkum vindhviðum, strókum eða sveipum. Í svari Trausta Jónssonar um vindstróka er því lýst hvernig strókur getur þyrlað ryki, sandi eða einhverju öðru upp sveipinn. Vel er hugsanlegt að þegar sterkir strókar myndast, til dæmis yfir vatni (e. waterspouts eða tornadic waterspouts), geti litlar og léttar lífverur, eins og smáfiskar og froskar, sogast upp strókinn en komið svo niður aftur þegar strókurinn nær landi og missir afl – þá „rignir“ froskum, fiskum eða hvað það nú var sem sveipurinn hreif með sér.

Hressilegt rok getur líka mögulega skýrt „rigningu“ af þessu tagi. Í svari Þorsteins Vilhjálmssonar við spurningunni Getur það gerst að það rigni sjó eða fiskum? segir til dæmis:

Í miklu roki verður mikill öldugangur á sjónum og brim við ströndina. Sjávardropar þyrlast upp í loftið og það má vel kalla það rigningu þegar þeir falla aftur til jarðar, jafnvel þó að þeir fari ekki langt upp í loftið. Og við þessar aðstæður geta litlir fiskar farið sömu leið og droparnir.

Það er ekki bara á stöðum í næsta nágrenni við vatn eða sjó sem fólk hefur orðið vitni að svona óvenjulegri „rigningu“. Það komst til dæmis í fréttir árið 2010 að rignt hefði fiskum í ástralska smábænum Lajamanu en bærinn er inni í miðju landi við jaðar eyðimerkurinnar, rúmum 500 km frá næsta vatni. Og það sem meira var, þetta var í þriðja skipt á nokkrum áratugum sem bæjarbúar upplifðu fiska af himni ofan.

Þess má að lokum geta að hér á landi eru nokkuð áreiðanlegar heimildir um að rignt hafi síld í fáein skipti. Hins vegar hefur ekki rignt froskum á Íslandi enda finnast engir froskar í náttúru landsins og ólíklegt er að vindur gæti borið þá með sér yfir Atlantshafið.

Trausti Jónsson veðurfræðingur fær þakkir fyrir aðstoð við gerð þessa svars.

Heimildir og myndir:

• Frog Rain Causes: The Flight of the Amphibians - Frog Rain Causes: The Flight of the Amphibians | HowStuffWorks. (Skoðað 26. 9. 2017).
• Strange Rains | National Geographic Society. (Skoðað 26. 9. 2017).
• Can it rain frogs, fish, and other objects? Everyday Mysteries: Fun Science Facts from the Library of Congress. (Skoðað 26. 9. 2017).
• Strange Rain: Why Fish, Frogs and Golf Balls Fall From the Skies | Science | Smithsonian. (Skoðað 26. 9. 2017).
• Raining Frogs & Fish: A Whirlwind of Theories | Livescience.com. (Skoðað 26. 9. 2017).
• ustralian town, 326 miles from river, hit by raining fish - Telegraph. (Skoðað 26. 9. 2017).
• Fish rain down on Top End town of Lajamanu The Australian. (Skoðað 26. 9. 2017).
• Raining fish‘n’frogs instead of proverbial cats‘n’dogs | The Sundaytimes Sri Lanka. (Skoðað 26. 9. 2017).
• Fyrri mynd: Punta Gorda waterspout.jpg. (Sótt 13. 10. 2017).
• Seinni mynd: OMG! Fish Raining From The Sky In Thailand - Candymesh. (Sótt 10. 10. 2017).

---

Aðrir spyrjendur eru:

Heiðrún Káradóttir, Sigrún Jakobsdóttir, Jón Brynjar Ólafsson, Pétur Björnsson, Einar Aðalsteinsson, Guðjón Magnússon, Jóhann Páll Jóhannsson, Eybjörg Helga, Helga Hjartardóttir, Fanney Svansdóttir, Sóley Kristjánsdóttir og Þórunn Þórðardóttir.

...