Hvernig verka sprengipillur eða sprengitöflur?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvernig verka sprengipillur eða sprengitöflur?
Svokallaðar sprengipillur eða sprengitöflur innihalda virka efnið nítróglýserín og eru notaðar við brjóstverk frá hjarta, öðru nafni hjartaöng (e. angina). Brjóstverkur er einkenni margra kvilla, svo sem loftvegasýkinga, bakflæðis og stoðkerfisverkja, en hjartaöng stafar af blóðþurrð í hjartavöðva sem oft orsakast af stíflu eða krampa í kransæðum. Kransæðar næra hjartavöðvann með blóði og verkurinn er því merki um ófullnægjandi súrefnisflæði um hjartavöðvann. Hjartaöng kemur helst fram við aðstæður þar sem súrefnisþörf hjartans eykst, svo sem við andlega eða líkamlega áreynslu, kulda og eftir stórar máltíðir. Algengast er að hjartaöng sé afleiðing kransæðasjúkdóma vegna æðakölkunar í kransæðum, en hjarta- og æðasjúkdómar hafa sterk lífsstílstengsl og eru algengasta dánarorsök bæði karla og kvenna í Evrópu.

Nítróglýserín hefur æðavíkkandi verkun og hefur verið notað við hjartaöng og krónískri hjartabilun (e. chornic heart failure) í yfir 130 ár. Lyfið hefur þau áhrif að bæði útæðar líkamans og kransæðar víkka, við það eykst blóðflæði um kransæðar og þar með einnig flæði súrefnis um hjartavöðvann. Auk þess leiðir útæðavíkkun til minni mótstöðu í líkamsblóðrásinni þannig að hjartað þarf ekki að dæla á móti eins mikilli mótstöðu og kemst af með minni orku og súrefnisnotkun.

Nítróglýserín er til í ýmsum lyfjaformum en það sem í daglegu tali kallast sprengitöflur eru töflur sem látnar eru bráðna undir tungu. Áhrif lyfsins koma fram á einni til fimm mínútum og vara í um 30 mínútur. Einstaklingar sem eiga það til að fá hjartaöng við ákveðnar aðstæður svo sem áreynslu geta tekið sprengitöflur í fyrirbyggjandi tilgangi tveimur til þremur mínútum fyrir áreynslu.

Flestar aukaverkanir lyfsins eru skammtaháðar og af lyfjafræðilegum orsökum. Þær helstu eru hiti í andliti, lágþrýstingur, hraður hjartsláttur, svimi og höfuðverkur. Aukaverkanir hverfa um leið og áhrif lyfsins, og margar þeirra hverfa við langvarandi notkun lyfsins. Ef áfengis hefur verið neytt er aukin hætta á blóðþrýstingsfalli. Upplýsingar um sjaldgæfari aukaverkanir, milliverkanir við önnur lyf og við hvaða aðstæður óæskilegt er að nota lyfið, má finna í sérlyfjaskrá.

Mynd:

• Why You Shouldn’t Ignore That Sudden Chest Pain. (Sótt 10. 10. 2003).

...