Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík

Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík

Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík

Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík

Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík

Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík

Leiðbeiningar Til baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

Forsíða Hugvísindi Málvísindi: íslensk Hvaðan er orðatiltækið að vera í essinu sínu upprunnið? Hvaða ess er átt við?

Flokkun:

20.8.2002

Hugvísindi Málvísindi: íslensk

Hvaðan er orðatiltækið að vera í essinu sínu upprunnið? Hvaða ess er átt við?

Guðrún Kvaran

Hlusta

Orðasambandið að vera í essinu sínu, 'vera mjög vel fyrir kallaður, vera upprifinn' er fengið að láni úr dönsku, at være i sit es. Sama orðasamband er einnig til í þýsku, in seinem Esse sein.

Hvorugkynsorðið ess er þekkt í málinu allt frá því á 17. öld í merkingunni 'gott ástand'. Es í dönsku er talið eiga rætur að rekja til frönsku aise 'vellíðan'og orðasambandsins être à son aise 'líða vel, vera hress'. Ef rétt er þá má benda á að aise er sama og enska ease 'þægindi'.

Ásgeir Blöndal Magnússon tengir ess við miðaldalatínu esse 'vera, ástand' (Íslensk orðsifjabók 1989:157) en fyrrnefnda tilgátan er sennilegri.

Skoðið einnig svör sama höfundar við eftirfarandi spurningum

Höfundur

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

20.8.2002

Spyrjandi

Elín Stefánsdóttir

Efnisorð

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Hvaðan er orðatiltækið að vera í essinu sínu upprunnið? Hvaða ess er átt við?“ Vísindavefurinn, 20. ágúst 2002, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=2657.

Guðrún Kvaran. (2002, 20. ágúst). Hvaðan er orðatiltækið að vera í essinu sínu upprunnið? Hvaða ess er átt við? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=2657

Guðrún Kvaran. „Hvaðan er orðatiltækið að vera í essinu sínu upprunnið? Hvaða ess er átt við?“ Vísindavefurinn. 20. ágú. 2002. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=2657>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvaðan er orðatiltækið að vera í essinu sínu upprunnið? Hvaða ess er átt við?
Orðasambandið að vera í essinu sínu, 'vera mjög vel fyrir kallaður, vera upprifinn' er fengið að láni úr dönsku, at være i sit es. Sama orðasamband er einnig til í þýsku, in seinem Esse sein.