Má lögregla handtaka mann og loka inn í klefa ef hún hefur engar sannanir fyrir því sem hann er grunaður um?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Má lögregla handtaka mann og loka inn í klefa ef hún hefur engar sannanir fyrir því sem hann er grunaður um?
Já, samkvæmt 1. mgr. 97. gr. laga nr. 19/1991 um meðferð opinberra mála (oml.) er lögreglu heimilt að handtaka sakborning að uppfylltum tveimur skilyrðum:

1. Að rökstuddur grunur sé um að hann hafi framið refsivert brot.
2. Að handtaka sé nauðsynleg til að koma í veg fyrir áframhaldandi brot, tryggja návist sakbornings og öryggi eða koma í veg fyrir að hann spilli sönnunargögnum.

Þá er lögreglunni samkvæmt 3. mgr. 97. gr. oml. heimilt að handtaka hvern þann sem nærstaddur er og ástæða er til að gruna um refsiverða þátttöku í uppþoti sem hefur í för með sér líkamsmeiðingar eða stórfelld eignaspjöll eða hættu á slíku, svo og þegar margir menn hafa tekið þátt í óeirðum, sem leitt hafa til manntjóns eða meiri háttar líkamsmeiðinga, og ekki verður með vissu bent á hinn seka eða hina seku. Samkvæmt 100. gr. oml. má lögregla ekki taka alþingismann fastan samkvæmt fyrirmælum 97. gr. oml. meðan Alþingi stendur nema hann sé staðinn að glæp. Glæpur er svívirðilegt afbrot, til dæmis manndráp af ásetningi og nauðgun.

Í 3. mgr. 67. gr. stjórnarskrárinnar segir að hvern þann sem er handtekinn vegna gruns um refsivert brot skuli án undandráttar leiða fyrir dómara. Sé hann ekki jafnskjótt látinn laus skuli dómari, áður en sólarhringur er liðinn, ákveða með rökstuddum úrskurði hvort hann skuli sæta gæsluvarðhaldi. Gæsluvarðhald er frelsissvipting grunaðs mann, en hún er heimil til bráðabirgða með dómsúrskurði.

Sjá einnig:

• Hvenær er maður orðinn sekur um glæp samkvæmt íslenskum lögum; þegar hann játar eða nægar sannanir liggja fyrir eða þegar hann er dæmdur fyrir dómstóli?
• Hve langt er lögreglunni heimilt að ganga gagnvart einkalífi einstaklings, án sérstakrar heimildar?

...