Sólin Sólin Rís 10:29 • sest 16:00 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 02:35 • Sest 15:10 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 02:21 • Síðdegis: 14:37 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 08:31 • Síðdegis: 21:03 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:29 • sest 16:00 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 02:35 • Sest 15:10 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 02:21 • Síðdegis: 14:37 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 08:31 • Síðdegis: 21:03 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Af hverju er ekki hægt að búa til óson og setja upp í gufuhvolfið?

Ágúst Kvaran

Hér er einnig svarað spurningu Jóhanns Benjamínssonar, Er ekki hægt að finna upp leið til að framleiða óson?

Til eru leiðir til að framleiða óson. Einfaldasta aðferðin felst í því að leiða rafstraum í gegnum venjulegt loft sem inniheldur súrefni og köfnunarefni. Það veldur því að súrefnissameindir (O2) rofna í súrefnisfrumeindir (O). Í kjölfar þess geta súrefnisfrumeindirnar því næst hvarfast við aðrar súrefnissameindir og myndað ósonsameindir sem samanstanda af þremur súrefnisfrumeindum (O3). Til eru sérstök tæki til slíkrar framleiðslu. Menn hafa vissulega íhugað möguleikann á að ráðast í slíka framleiðslu til að sporna gegn ósoneyðingu í háloftunum.



Hvort heldur sem ráðist væri í að framleiða óson í háloftunum (í um 20 km hæð yfir yfirborði jarðar þar sem styrkur ósonsins í ósonlaginu er mestur; sjá mynd) eða að framleiða það á jörðu niðri og flytja það upp í háloftin, þá er ljóst að slíkar aðgerðir væru mjög erfiðar og kostnaðarfrekar. Því hafa menn frekar kosið að ráðast að rótum vandans sem býr að að baki hættunni á ósoneyðingunni með því að útiloka eða minnka myndun skaðlegra efna sem henni geta valdið.

Sjá nánar svör við spurningunum Hvernig myndast ósonlagið og er talið að það muni einhvern tímann eyðast? og Sólin er heit en af hverju gerir hún ekki gat á ósónlagið?

Höfundur

Ágúst Kvaran

prófessor emeritus í eðlisefnafræði við HÍ

Útgáfudagur

14.7.2000

Spyrjandi

Jóhannes Gunnarsson

Tilvísun

Ágúst Kvaran. „Af hverju er ekki hægt að búa til óson og setja upp í gufuhvolfið?“ Vísindavefurinn, 14. júlí 2000, sótt 25. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=652.

Ágúst Kvaran. (2000, 14. júlí). Af hverju er ekki hægt að búa til óson og setja upp í gufuhvolfið? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=652

Ágúst Kvaran. „Af hverju er ekki hægt að búa til óson og setja upp í gufuhvolfið?“ Vísindavefurinn. 14. júl. 2000. Vefsíða. 25. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=652>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

=

Af hverju er ekki hægt að búa til óson og setja upp í gufuhvolfið?

Hér er einnig svarað spurningu Jóhanns Benjamínssonar, Er ekki hægt að finna upp leið til að framleiða óson?

Til eru leiðir til að framleiða óson. Einfaldasta aðferðin felst í því að leiða rafstraum í gegnum venjulegt loft sem inniheldur súrefni og köfnunarefni. Það veldur því að súrefnissameindir (O2) rofna í súrefnisfrumeindir (O). Í kjölfar þess geta súrefnisfrumeindirnar því næst hvarfast við aðrar súrefnissameindir og myndað ósonsameindir sem samanstanda af þremur súrefnisfrumeindum (O3). Til eru sérstök tæki til slíkrar framleiðslu. Menn hafa vissulega íhugað möguleikann á að ráðast í slíka framleiðslu til að sporna gegn ósoneyðingu í háloftunum.



Hvort heldur sem ráðist væri í að framleiða óson í háloftunum (í um 20 km hæð yfir yfirborði jarðar þar sem styrkur ósonsins í ósonlaginu er mestur; sjá mynd) eða að framleiða það á jörðu niðri og flytja það upp í háloftin, þá er ljóst að slíkar aðgerðir væru mjög erfiðar og kostnaðarfrekar. Því hafa menn frekar kosið að ráðast að rótum vandans sem býr að að baki hættunni á ósoneyðingunni með því að útiloka eða minnka myndun skaðlegra efna sem henni geta valdið.

Sjá nánar svör við spurningunum Hvernig myndast ósonlagið og er talið að það muni einhvern tímann eyðast? og Sólin er heit en af hverju gerir hún ekki gat á ósónlagið?

...