Sólin Sólin Rís 10:23 • sest 16:05 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 25:04 • Sest 15:29 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 12:18 • Síðdegis: 25:05 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 05:51 • Síðdegis: 18:50 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:23 • sest 16:05 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 25:04 • Sest 15:29 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 12:18 • Síðdegis: 25:05 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 05:51 • Síðdegis: 18:50 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Er hægt að hlaupa hraðar aftur á bak en áfram?

Ritstjórn Vísindavefsins

Við vitum ekki svarið við þessari spurningu en fjölmargir vísindamenn vinna að því að rannsaka þetta áhugaverða og mikilvæga efni. Háskóli Íslands hefur sem kunnugt er í hyggju að komast í röð fremstu háskóla í heiminum á næstu árum og það hefur verið ljóst frá upphafi að leiðin að því markmiði er fyrst og fremst sú að stórefla rannsóknir á hlaupum aftur á bak. Innan fimm ára má gera ráð fyrir því að Háskóli Íslands verði sá fremsti í heiminum á þessu sviði. Þeir síðustu verða fyrstir og þeir fyrstu síðastir!

Í gær var stofnuð rannsóknarstofa í hreyfingarfræðum sem sérhæfir sig í rannsóknum á hlaupum aftur á bak. Tæknimenn háskólans vinna nú baki brotnu að því að endurstilla 400 hlaupabretti þannig að þau snúist aftur á bak en ekki áfram. Á næstu vikum má búast við því að mörg hundruð sjálfboðaliða vanti til að hlaupa á brettunum. Við hvetjum alla sem vettlingi geta valdið að skrá sig sem fyrst, eða síðast, á vefsíðu sem helguð er þessum rannsóknum: www.hlaupum-afturábak-með-háskólanum.hi.is eða þá á slóðinni: is.hi.háskólanum-með-afturábak-hlaupum.www. Ekki er víst að hér gildi: Fyrstir koma, fyrstir fá.


Þeir sem hlaupa aftur á bak byrja við endamark þeirra sem hlaupa áfram. Frá sjónarhóli þeirra sem hlaupa áfram fara þeir sem hlaupa aftur á bak þess vegna yfir marklínuna um leið og hlaupið byrjar. Þeir eru þess vegna komnir í mark strax þegar hlaupið byrjar!

Við minnum á að rannsóknir í hlaupum aftur á bak eru grunnrannsóknir. Leiðarstef fræðimanna í faginu er: ,,Í upphafi skyldi end(ir)inn skoða'' - og eru menn þegar farnir að skoða hvora orðmyndina skuli nota. Að þeirri skoðun lokinni verður merki stofnunarinnar birt en þegar hefur verið bannað að í því komi fyrir hringur af því að hann hefur sem kunnugt er engan endi. Til stendur að fjölga birtingum fræðimanna við Háskóla Íslands um þetta mikilvæga efni um 100%. Það ætti að nást fljótlega, enda má skrifa greinar um svona hlaup bæði aftur á bak og áfram. Það er skilvirkni!

Einn af meginkostum þessa rannsóknaverkefnis er sá að það er svo þverfræðilegt. Þannig hafa líffræðingar þegar hafið rannsóknir á því af hverju menn hafa ekki augu í hnakkanum og málvísindamenn athuga af hverju orðið ,,áfram'' vísar í sömu stefnu og augun í okkur en ,,aftur á bak" í hina áttina.

Fræðimenn sem hafa stundað rannsóknir á sléttuböndum eru sérstaklega hvattir til að hafa samband við rannsóknarstofuna á næstu misserum - enda eru þeir manna leiknastir í því fást við texta sem hægt er að lesa bæði aftur á bak og áfram.

Eins er ljóst að mikil þörf verður á málvísindamönnum sem hafa sérhæft sig rannsóknum á afurbeygða fornafninu í indóevrópskri samanburðarmálfræði. Bókmenntafræðingar og leikhúsfók sem hefur góð tök á Ibsen er líka sérstaklega hvatt til að slást í hópinn. Gera má ráð fyrir því að fyrstu námskeið sem kennd verða í hreyfingarfræðum aftur á bak fjalli um leikrit Ibsens Afturgöngur, en það mun taka sérstaklega á fyrstu skrefum manna sem ganga aftur á bak. Ibsen hafði einmitt sérstakan áhuga á hugtökunum upphaf og endir og kemur hann einnig fram í Brúðuheimilinu. Eins og kunnugt er hafa verið skrifaðar bæði lærðar greinar og heil leikrit þar sem spurt er um endi þess verks:
Hvor gik Nora hen (da hun gik ud)? [Hvert fór Nóra þegar hún fór út?]
Þessi spurning verður einnig tekin fyrir í námskeiðinu en þangað til eru lesendur hvattir til að kynna sér hana með gúgli.

Góða helgi!

Munið að þetta er föstudagssvar!

Mynd:

Útgáfudagur

5.12.2008

Síðast uppfært

8.3.2018

Spyrjandi

Bogi Haraldsson

Tilvísun

Ritstjórn Vísindavefsins. „Er hægt að hlaupa hraðar aftur á bak en áfram?“ Vísindavefurinn, 5. desember 2008, sótt 23. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=8809.

Ritstjórn Vísindavefsins. (2008, 5. desember). Er hægt að hlaupa hraðar aftur á bak en áfram? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=8809

Ritstjórn Vísindavefsins. „Er hægt að hlaupa hraðar aftur á bak en áfram?“ Vísindavefurinn. 5. des. 2008. Vefsíða. 23. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=8809>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

=

Er hægt að hlaupa hraðar aftur á bak en áfram?
Við vitum ekki svarið við þessari spurningu en fjölmargir vísindamenn vinna að því að rannsaka þetta áhugaverða og mikilvæga efni. Háskóli Íslands hefur sem kunnugt er í hyggju að komast í röð fremstu háskóla í heiminum á næstu árum og það hefur verið ljóst frá upphafi að leiðin að því markmiði er fyrst og fremst sú að stórefla rannsóknir á hlaupum aftur á bak. Innan fimm ára má gera ráð fyrir því að Háskóli Íslands verði sá fremsti í heiminum á þessu sviði. Þeir síðustu verða fyrstir og þeir fyrstu síðastir!

Í gær var stofnuð rannsóknarstofa í hreyfingarfræðum sem sérhæfir sig í rannsóknum á hlaupum aftur á bak. Tæknimenn háskólans vinna nú baki brotnu að því að endurstilla 400 hlaupabretti þannig að þau snúist aftur á bak en ekki áfram. Á næstu vikum má búast við því að mörg hundruð sjálfboðaliða vanti til að hlaupa á brettunum. Við hvetjum alla sem vettlingi geta valdið að skrá sig sem fyrst, eða síðast, á vefsíðu sem helguð er þessum rannsóknum: www.hlaupum-afturábak-með-háskólanum.hi.is eða þá á slóðinni: is.hi.háskólanum-með-afturábak-hlaupum.www. Ekki er víst að hér gildi: Fyrstir koma, fyrstir fá.


Þeir sem hlaupa aftur á bak byrja við endamark þeirra sem hlaupa áfram. Frá sjónarhóli þeirra sem hlaupa áfram fara þeir sem hlaupa aftur á bak þess vegna yfir marklínuna um leið og hlaupið byrjar. Þeir eru þess vegna komnir í mark strax þegar hlaupið byrjar!

Við minnum á að rannsóknir í hlaupum aftur á bak eru grunnrannsóknir. Leiðarstef fræðimanna í faginu er: ,,Í upphafi skyldi end(ir)inn skoða'' - og eru menn þegar farnir að skoða hvora orðmyndina skuli nota. Að þeirri skoðun lokinni verður merki stofnunarinnar birt en þegar hefur verið bannað að í því komi fyrir hringur af því að hann hefur sem kunnugt er engan endi. Til stendur að fjölga birtingum fræðimanna við Háskóla Íslands um þetta mikilvæga efni um 100%. Það ætti að nást fljótlega, enda má skrifa greinar um svona hlaup bæði aftur á bak og áfram. Það er skilvirkni!

Einn af meginkostum þessa rannsóknaverkefnis er sá að það er svo þverfræðilegt. Þannig hafa líffræðingar þegar hafið rannsóknir á því af hverju menn hafa ekki augu í hnakkanum og málvísindamenn athuga af hverju orðið ,,áfram'' vísar í sömu stefnu og augun í okkur en ,,aftur á bak" í hina áttina.

Fræðimenn sem hafa stundað rannsóknir á sléttuböndum eru sérstaklega hvattir til að hafa samband við rannsóknarstofuna á næstu misserum - enda eru þeir manna leiknastir í því fást við texta sem hægt er að lesa bæði aftur á bak og áfram.

Eins er ljóst að mikil þörf verður á málvísindamönnum sem hafa sérhæft sig rannsóknum á afurbeygða fornafninu í indóevrópskri samanburðarmálfræði. Bókmenntafræðingar og leikhúsfók sem hefur góð tök á Ibsen er líka sérstaklega hvatt til að slást í hópinn. Gera má ráð fyrir því að fyrstu námskeið sem kennd verða í hreyfingarfræðum aftur á bak fjalli um leikrit Ibsens Afturgöngur, en það mun taka sérstaklega á fyrstu skrefum manna sem ganga aftur á bak. Ibsen hafði einmitt sérstakan áhuga á hugtökunum upphaf og endir og kemur hann einnig fram í Brúðuheimilinu. Eins og kunnugt er hafa verið skrifaðar bæði lærðar greinar og heil leikrit þar sem spurt er um endi þess verks:
Hvor gik Nora hen (da hun gik ud)? [Hvert fór Nóra þegar hún fór út?]
Þessi spurning verður einnig tekin fyrir í námskeiðinu en þangað til eru lesendur hvattir til að kynna sér hana með gúgli.

Góða helgi!

Munið að þetta er föstudagssvar!

Mynd:

...