Veirur í Vísindasmiðunni!

Skýringarmynd af veiruögn.

Einföld skýringarmynd af veirunni SARS-CoV-2. Bindiprótínin eru á ytra byrði veirunnar. Þau tengjast viðtökum hýsilfrumunnar og þannig kemst veiran inn í hana.

Samanburður á tvíþátta DNA og einþátta RNA. RNA er einsþátta kjarnsýra en þær eru berskjaldaðri fyrir ytri áhrifum.

Föndrað með erfðaefni.

Rafeindasmásjármyndir af þráðlaga ebóluveiru (til vinstri) og adenóveirum sem eru á formi tuttuguflötungs (til hægri).

Mynd af höfði húsageitungs (Vespula germanica) tekin með rafeindasmásjá.

Lituð rafeindasmásjármynd af SARS-CoV-2-veirum.

Forn risaveira sem kallast á fræðimáli Pithovirus sibericum.

Veirur sem sýkja dreifkjörnunga (bakteríur og arkeur) kallast fagar (e. phages). Þær eru taldar flestar og fjölbreyttastar veira en langstærsti hluti þeirra er þó enn óþekktur. Á rafeindasmásjármyndinni sjást fjölmargir fagar sem búnir eru að festa sig við frumuvegg bakteríu.

Myndir sem sýna áætlaðan lífmassa veira og ýmissa lífveruhópa á jörðinni. Lífmassi dýra er sundurgreindur frekar á myndinni hægra megin, en hann er metinn um tífalt meiri en lífmassi veira. Mælieiningin er gígatonn kolefnis (Gt C).

Skýringarmynd sem sýnir framkvæmd tilraunarinnar í timburkofanum þar sem einn hópur dvaldi innan um moskítóflugur en hinn ekki.

Vegna smæðar erfðamengja veira er tiltölulega einfalt að meðhöndla þau með erfðatæknilegum aðferðum. Vísindamenn geta því fjarlægt gen úr þekktum veirum og sett önnur í staðinn.

Munur á andlitsfalli manns og simpansa er tengdur mismunandi tjáningu þroskunargena sem finnast í báðum tegundunum. Vísindamenn hafa leitt líkur að því að innrænar veirur hafi átt þátt í breytingum á stjórnröðunum sem liggja þar að baki.

Stökkbreytihraði er mjög ólíkur milli hópa og sýnir neikvætt samband við stærð erfðamengja. Á myndinni sjást ólíkar veirur og lífverur. Frá vinstri, veirungur, síðan þrjár ólíkar gerðir veira, bakteríur og loks mús. Á x-ásnum er svonefndur log-kvarði sem þýðir að hækkun um eitt stig er tíföldun.

Súnuveirur virðast algengari í leðurblökum en flestum öðrum dýrum.

Leðurblökur lifa oft í mjög þéttum byggðum.. Margar tegundir ferðast líka langar leiðir. Þetta tvennt er meðal þess sem gerir þær að virkari smitberum en á við um margar aðrar dýrategundir.