Hvað er vitað um það hvernig COVID-19-faraldurinn fór af stað í Kína?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað er vitað um það hvernig COVID-19-faraldurinn fór af stað í Kína?
Veiran sem veldur COVID-19 hefur breiðst um heiminn og benda gögn til að smitið hafi borist frá dýrum í menn í Kína undir lok síðasta árs. Fyrstu tilfelli óvenjulegrar lungnabólgu voru greind af lækninum Jixian Zhang á HICWM-spítalanum í Wuhan (e. Hubei Integrated Chinese and Western Medicine Hospital) þann 26. desember 2019. Þá greindust fjögur tilfelli, þrjú þeirra voru innan sömu fjölskyldu. Nú er vitað að veira sem síðar hlaut nafnið SARS-CoV-2 var farin að valda sýkingum í mönnum nokkru fyrr, eða væntanlega um eða uppúr miðjum nóvember 2019.^[1]

Zhang lét sóttvarnayfirvöld í Hubei-héraði vita af lungnabólgutilfellunum degi eftir að hann greindi fyrsta tilfellið, eða þann 27. desember. Þrjú ný tilfelli greindust svo á HICWM-spítalanum 28. desember og voru þá orðin sjö. Tilfellum fjölgaði í Wuhan-borg 30. desember og degi síðar vöruðu heilbrigðisyfirvöld í borginni yfirmenn heilbrigðis- og sóttvarnamála í Kína við. Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni (WHO) var einnig gert viðvart sama dag.

Þann 7. janúar 2020 var ljóst að orsakavaldur lungnabólgutilfellanna var ný kórónuveira í mönnum. Erfðamengi veirunnar var raðgreint og gert aðgengilegt í opnum gagnagrunnum þann 12. janúar. Degi síðar voru próf til að greina veiruna tiltæk og þann sama dag greindist fyrsta tilfelli sjúkdómsins annars staðar en í Kína, það var í Tælandi.

Þann 14. janúar 2020 var staðfest að veiran gat smitast á milli manna. Sjúkdómurinn var settur á lista í Kína yfir tilkynningarskylda sjúkdóma í B-flokki þann 20. janúar. Til að stemma stigu við útbreiðslu sjúkdómsins var Wuhan-borg lokað 23. janúar og 15 öðrum borgum í Kína lokað degi síðar.

Neyðarástandi á heimsvísu var lýst yfir af Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni 30. janúar 2020 og þann 11. febrúar fékk sjúkdómurinn heitið COVID-19. Þann 12. mars var því svo lýst yfir að COVID-19 væri heimsfaraldur, en með því er átt við útbreiðslu nýs sjúkdóms um heim allan. Þá höfðu um 125.000 tilvik verið greind í 118 löndum.^[2]

Tölur um fjölda staðfestra tilfella eru uppfærðar mjög reglulega og er hægt að sjá nýjustu tölur meðal annars á mælaborði Alþjóðaheilbrigðistmálastofnunarinnar hér: WHO Coronavirus Disease (COVID-19) Dashboard eða hjá John Hopkins-háskóla hér: ArcGIS Dashboards.

Tilvísanir:

1. ^ Vitneskja um þetta fékkst með greiningu á stökkbreytingum í erfðaefni veirunnar, sjá t.d. Emergence of genomic diversity and recurrent mutations in SARS-CoV-2. (Sótt 19.05.2020). Og hér: Evolutionary history, potential intermediate animal host, and cross-species analyses of SARS-CoV-2 - Li - 2020 - Journal of Medical Virology - Wiley Online Library. (Sótt 19.05.2020).
2. ^ WHO Director-General's opening remarks at the Mission briefing on COVID-19 - 12 March 2020. (Sótt 19.05.2020).

Heimildir og frekara lesefni

• The Epidemiological Characteristics of an Outbreak of 2019 Novel Coronavirus Diseases (COVID-19) - China, 2020. (Sótt 19.05.2020).
• Report of the WHO-China Joint Mission on Coronavirus Disease 2019 (COVID-19). (Sótt 19.05.2020).
• Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China: Summary of a Report of 72314 Cases From the Chinese Center for Disease Control and Prevention. JAMA. Gefið út á netinu 24. febrúar 2020.
• WHO Timeline - COVID-19. (Sótt 19.05.2020).
• Evolutionary history, potential intermediate animal host, and cross-species analyses of SARS-CoV-2 - Li - 2020 - Journal of Medical Virology - Wiley Online Library. (Sótt 19.05.2020).
• Emergence of genomic diversity and recurrent mutations in SARS-CoV-2. (Sótt 19.05.2020).

Mynd:

• Wu Z og McGoogan JM. Characteristics of and Important Lessons From the Coronavirus Disease 2019 (COVID-19) Outbreak in China: Summary of a Report of 72314 Cases From the Chinese Center for Disease Control and Prevention. JAMA. Gefið út á netinu 24. febrúar 2020. Íslenskur texti settur inn af ritstjórn Vísindavefsins.

...