Hver er allt önnur Ella?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hver er allt önnur Ella?
Merking orðasambandsins það er allt önnur Ella er ‘það er allt annað mál’. Það þekkist frá fyrri hluta 20. aldar. Ég minnist þess að hafa lesið skýringu á seðli í talmálssafni Orðabókar Háskólans. Þá skýringu hefur Jón G. Friðjónsson einnig fundið í safninu og birtir í ritinu Mergur málsins (2006:167) og vitna ég í þá bók í því sem hér fer á eftir:

Það [orðatiltækið] á rætur sínar að rekja til Eyrarbakka. Kaupmenn þar voru tregir til að lána mönnum fyrr dropa ef þeir voru skuldugir en létu menn þó alltaf hafa í erfidrykkjur. Þetta notfærðu sér ýmsir, þ. á m. karl nokkur frá Álftarhól í Landeyjum en konan hans hét Elín. Eitt sinn vildi hann fá dreitil og sagði að hún Ella væri dauð og því yrði hann að fá vín í erfidrykkjuna. Kaupmaður sér strax að hann er að skrökva og spyr hvort það sé konan hans sem sé dáin. Karlinn svarar: „Nei, nei, það er allt önnur Ella, það er hún eldgamla Álftarhóls-Ella.“

Önnur afbrigði eru til af þessari sögu sem öll eru rakin til orðaskipta kaupmanna og karla sem vildu næla sér í brennivínsdreitil og láta skrifa hjá sér.

Heimild:

• Jón G. Friðjónsson. 2006. Mergur málsins. Íslensk orðatiltæki. Uppruni, saga og notkun. 2. útgáfa, aukin og endurbætt. Mál og menning, Reykjavík.

Mynd:

• File:Ella Fitzgerald (Gottlieb 02871).jpg - Wikimedia Commons. (Sótt 14.12.2018).

...