Af hverju er krummi að stríða mömmu?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Af hverju er krummi að stríða mömmu?
Öll spurningin hljóðaði svona:

Við höfum séð að krummi hefur stundum verið að stríða fólki og dýrum t.d. mömmu, hestum, heimalningum og hundum. Af hverju gerir hann þetta?

Leikir dýra, sérstaklega ungviðis, eru gjarnan æfing fyrir það sem tekur við í lífsbaráttunni á fullorðinsárunum. Leikirnir hafa því ákveðinn tilgang. Það er þó erfitt að sjá hvaða tilgang hrekkir og stríðni hrafna hefur, annan en að skemmta þeim.

Margar skemmtilegar sögur eru til af hröfnum og stríðni þeirra og reyndar mörgu öðru athygliverðu í atferli þeirra. Algengt er að hrafnar láti hunda elta sig, þá setjast þeir á jörðina og fljúga svo upp og setjast annars staðar þegar hundurinn nálgast. Þannig gengur þetta í einhvern tíma þangað til hundurinn gefst upp, hrafninn sest fyrir ofan hann á tré eða staur og krunkar á hann, eins konar endapunktur hjá stríðnispúkanum! Hrafnar hafa líka gaman af því að stríða öðrum fuglum, toga í stélfjaðrir þeirra eða pikka í þá. Sést hefur til hrafna stríða haferni eins og myndskeiðið sem tekið var upp við Búðardal og birt á Vísi.is sýnir vel. Einnig má benda á myndskeiðið Ravens Teasing á Youtube-efnisveitunni þar sem krummar sjást hrekkja máf.

En það eru ekki bara leikir og stríðni sem bera merki um miklar gáfur hrafnsins og annarra hröfnunga. Hrafninn getur til dæmis dregið einfaldar ályktanir, hugsanlega sýnt samhygð með öðrum hröfnum og notað verkfæri til að létta sér lífið. Enda eru hrafnar og skyldar tegundir eins og krákur meðal greindustu dýrategunda sem ekki tilheyra spendýrum. Um þetta má til dæmis lesa í heimildunum sem getið er hér neðst.

Greindin sem hrafnar og krákur hafa þróað með sér er afar merkileg. Uppbygging á heila hrafna og heila spendýra er ólík. Hjá spendýrum, þar meðtöldum manninum, eru svæðin sem stjórna meðal annars ályktunarhæfninni í framanverðum heilaberkinum (e. prefrontal cortex). Fuglar hafa hins vegar ekki framanverðan heilabörk. Þess í stað hafa þeir svæði sem nefnist nidopallium caudolaterale (NCL) og það er staðsett í miðjum heilanum. Rannsóknir sem hafa verið gerðar á heilum hrafna og kráka sýna að þetta svæði virkjast þegar þeir þurfa að reyna andlega á sig, draga ályktanir og læra eitthvað, auk þess sem skammtímaminni kemur við sögu í þessum hluta heila þeirra. Aðrir hópar fugla hafa vissulega sams konar svæði en í langflestum tilvikum er það mun minna en hjá hröfnungum. Vel þróað NCL-svæði í hröfnungaheilanum skýrir atferli þeirra, svo sem þörfina til að skemmta sér og stríða einhverjum, sem kann vel að vera ákveðin tegund af skemmtun!

Frekari lesefni um greind hrafna:

• Can Kabadayi og Mathias Osvath. (2017). Ravens parallel great apes in flexible planning for tool-use and bartering. Science, 357(6347): 202-204 DOI: 10.1126/science.aam8138
• Nathan J. Emery og Nicola S. Clayton. (2004). The Mentality of Crows: Convergent Evolution of Intelligence in Corvids and Apes, Science 306(5703): 1903-1907 DOI: 10.1126/science.1098410

Mynd:

• Nip & Run - Squee!. (Sótt 3. 12. 2018).

...