Er samningur gildur ef rangt orð finnst í honum?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Er samningur gildur ef rangt orð finnst í honum?
Það er óskrifuð meginregla samningaréttar að samninga skal halda. Um þetta er til orðatiltæki á latínu: pacta sunt servanda.^[1] En þó svo að meginreglan sé að samningar séu gildir samkvæmt efni sínu, þá geta komið upp aðstæður sem gera það að verkum að samningur sé þá þegar ógildur og skuldbindur ekki samningsaðilana.

Alla jafna myndi eitt rangt orð ekki hafa nein áhrif á gildi samnings, enda eru í samningum yfirleitt fjölmörg orð og efni hans breytist ekkert þó að eitt orð misritist eða vanti. Til þess að rangt orð eða annars konar villa geri það að verkum að samningur verði ekki skuldbindandi þarf hið ranga orð að breyta efni samningsins, það er hafa áhrif á innihald hans. Þetta kemur fram í III. kafla laga um samningsgerð, umboð og ógilda löggerninga nr. 7/1936. Þessi lög eru í daglegu tali nefnd samningalög.

Samkvæmt lögunum er samningur sem hefur orðið annars efnis en til var ætlast vegna misritunar eða annarra mistaka af hálfu þess er gerði hann, ekki skuldbindandi fyrir þann sem gerði samninginn ef sá maður, sem samningnum var beint til, vissi eða mátti vita að mistök hefðu átt sér stað. Samkvæmt þessu eru því skilyrði að hinn samningsaðilinn vissi eða mátti vita að mistök hefðu átt sér stað, til að reglan geti átt við.

Ef hinn samningsaðilinn var hins vegar grandlaus um mistökin yrði samningurinn alla jafna skuldbindandi fyrir þann sem gerði hann. Þó verður að telja að maður geti leyst sig undan slíkum samning ef hann tilkynnir hinum samningsaðilanum um villuna áður en samningurinn hefur haft áhrif á ráðstafanir hins síðarnefnda.^[2]

Ef samningstilboð er sent í símskeyti og aflagast í meðförum símans, þá er það samkvæmt samningalögunum ekki skuldbindandi fyrir sendanda í þeirri mynd sem það er sett fram, þótt móttakandi viti ekki að mistök hafi átt sér stað. Það sama gildir um munnlega samninga, sem boðbera er falið að skila, ef honum er skilað röngum.

Tilvísanir:

1. ^ Páll Sigurðsson: Samningaréttur, bls. 29.
2. ^ Páll Sigurðsson: Samningaréttur, bls. 297.

Mynd:

• Free stock photos of contract · Pexels. (Sótt 29.50.2019).

...