Hvað er átt við þegar talað er um ráðlagða dagskammta (RDS) af næringarefnum?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvað er átt við þegar talað er um ráðlagða dagskammta (RDS) af næringarefnum?
Þegar talað er um ráðlagðan dagskammt (RDS) er átt við það magn vítamína, steinefna og snefilefna, sem talið er nægja meðalmanni á hverjum degi.

Ráðleggingar um heppilegan dagskammt taka mið af þeirri þekkingu sem er til staðar hverju sinni og þess vegna geta RDS-gildin breyst með nýjum rannsóknum og aukinni þekkingu innan næringarfræðinnar.

Seinast var RDS-gildunum á Íslandi breytt árið 2013, en þá höfðu eldri gildin verið við lýði í um níu ár. Embætti landlæknis gefur út RDS-gildin og eru þau unnin upp úr norrænum næringarráðleggingum. Skoða má töflu frá landlæknisembætting um ráðlagða dagskammta ýmissa vítamína og steinefna með því að smella hér.

Þau gildi sem landlæknisembættið hefur gefið út taka bæði til kyns og aldurs og eru heldur nákvæmari en þau gildi um ráðlagðan dagskammt sem sjást við hlið innihaldslýsinga á matvörum. Það sem lesa má á matvörum er þó sæmileg nálgun fyrir alla aldurshópa, konur jafnt sem karla. Fyrir flesta eru gildin rífleg en þeir sem glíma við sjúkdóma geta þurft á öðrum dagskömmtum að halda og er þeim þá leiðbeint af sérfræðingi.

Mikilvægt er fyrir almenning að vera meðvitaður um næringu og næringarþarfir sínar, sér í lagi nú á tímum þar sem mikið framboð er af orkumiklum en næringarlitlum fæðutegundum. Það er þó ekki þar með sagt að hver og einn ætti að mæla ofan í sig hvert gramm af næringarefnum, heldur þekkja hörguleinkenni og einnig átta sig á hættum ofneyslu vítamína.

Um ofneyslu vítamína má lesa í svari Þuríðar Þorbjarnardóttur við spurningunni Er hættulegt að taka of mikið af vítamínum? og um hörgulsjúkdóma í svari hennar við spurningunni Hvað eru hörgulsjúkdómar?

Á Vísindavefnum eru nokkur svör um fæðu og hollustu hennar, til dæmis:

• Hvað er hollt mataræði? eftir Björn Sigurð Gunnarsson
• Hvernig er farið að því að finna út næringargildi matvæla? eftir Björn Sigurð Gunnarsson
• Er franskbrauð óhollara en heilhveitibrauð? eftir Björn Sigurð Gunnarsson
• Rýrnar næringargildi fæðu í örbylgjuofnum? eftir Bryndísi Evu Birgisdóttur
• Hvaða einkenni fylgja skorti á B-12 vítamíni? eftir Þuríði Þorbjarnardóttur
• Fá grænmetisætur öll þau næringarefni sem líkaminn þarfnast? eftir Jóhannu Eyrúnu Torfadóttur

Einnig má benda á tvo fróðlega vefi, annars vegar íslenskan gagnagrunn um efnainnihald matvæla ÍSGEM og hins vegar Matarvefinn þar sem meðal annars má reikna út orkuinnihald einstakra máltíða og sjá hvernig það samræmist orkuþörf hvers og eins.

Heimildir:

• Embætti landlæknis. (2014). Grundvöllur ráðlegginga um mataræði og ráðlagðir dagskammtar.
• Næringarefnatöflur: Vítamín og steinefni á Matís
• Mynd: Oranges white background.jpg á Wikimedia Commons.

...