Er það rétt að Íslendingar fyrr á tíð hafi borðað lungu úr sauðfé?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Er það rétt að Íslendingar fyrr á tíð hafi borðað lungu úr sauðfé?
Upprunalega spurnignin hljóðaði svona:

Ég hef hvergi lesið að lungu úr sauðfé hafi verið notuð til matar. Voru þau ekki borðuð?

Lambalungu voru borðuð á Íslandi, soðin eða steikt, súr eða reykt. Lambalungu voru meðal annars soðin heil, étin ný eða sett soðin í súr. Líka þekktist að þau væru höfð í pylsur og jafnvel kæfu. Fólk hætti svo að borða lungu á fyrri hluta 20. aldar, hugsanlega hefur mæðiveikin sem herjaði á sauðféð á fjórða áratugnum haft þar einhver áhrif, en eitthvað lengur þekktist að sjóða kinda- og lambalungu og gefa hundum.

Rétturinn lungnamús (eða lungnamósa) var þekktur á Íslandi á 19. öld og nefndur í matreiðslubókum. Af heimildum í þjóðháttadeild Þjóðminjasafns að dæma hefur lungnamúsin verið vel þekkt á síðari hluta 19. aldar og í upphafi þeirrar 20. Í þeim rétti voru soðin lungu brytjuð út í hvíta sósu, rúgmjöls- eða hveitijafning.

Einnig var rétturinn grjúpán vel þekktur, eins konar pylsa, að mestu leyti gerð úr hökkuðum lambalungum sem mör var bætt í og léttreykt. Soðin og borðuð heit.

Helstu heimildir:

• Hallgerður Gísladóttir: Íslensk matarhefð. Reykjavík 1999.
• Stefán Aðalsteinsson: Sauðkindin, landið og þjóðin. Reykjavík 1981.

Mynd:

• Paru goreng masakan Padang.JPG - Wikimedia Commons. (Sótt 5. 9. 2016).

...