Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=

Gætu kjarnorkuver knúin þóríni leyst orkuvanda heimsins?

Þröstur Þorsteinsson

Í heild hljóðaði spurningin svona:
Er raunhæft að ætla að kjarnorkuver knúin þóríni geti leyst orkuvanda heimsins að einhverju eða miklu leyti? Er mikill geislavirkur úrgangur af slíku ferli?
Einnig hefur verið spurt:
Af hverju er þórín ekki vinsælla en úran fyrir kjarnorku?

Þórín er áhugaverður orkugjafi. Ef farið er til baka í tíma, til upphafsdaga kjarnorkunnar, virðast þórín og úran hafa verið álíka álitlegir valkostir. Hins vegar varð úran ofan á vegna möguleikans á að þróa kjarnorkuvopn. Það er þó misskilningur að ekki sé hægt að nota þórín til þess, en það er flóknara og hættulegra ferli[1].

Þórín er geislavirkt frumefni, táknað með Th og hefur sætistöluna 90 í lotukerfinu.

Það er erfitt að svara því hvort þórín komi til með að leysa hluta af orkuvanda heimsins. Unnið hefur verið að því að nota þórín í yfir 50 ár en lítið gengið. Ekki er hægt að nota núverandi kjarnorkuver, án verulegra breytinga, til framleiðslu orku með þóríni. Framleiðslan krefst hærri hita en núverandi framleiðsluaðferðir og til skamms tíma verður hættulegri geislun til við framleiðsluferlið. Ný kjarnorkuver fyrir þórín eru því enn sem komið er töluvert dýrari. Hins vegar er minni hætta á slysum ef eitthvað bilar því hægt er að stöðva ferlið á einfaldan máta þegar þórín er notað. Kjarnorka er þar að auki nú þegar dýr orka[2], þannig að það fer mikið eftir framboði og tækniframförum í geymslu eða miðlun raforku hvort kjarnorka verði notuð mikið í framtíðinni.

Sennilegt er að minna verði til af geislavirkum úrgangi við orkuvinnslu með þóríni, en ekki er komin reynsla á það. Hins vegar verður til hættulegri gammageislun til skamms tíma og annars konar úrgangur[3]. Til lengri tíma er þó minna af hættulegum úrgangi í Th-U orkuvinnslu en U-Pu orkuvinnslu. Þetta eru engu að síður hættuleg efni sem þarf að losna við í langan tíma[4].

Vinnsla orku með þóríni er því að mörgu leyti svipuð núverandi framleiðslu kjarnorku. Vissulega er minna af geislavirkum úrgangi, en engu að síður þarf að losna við hann og til er tækni til að minnka geislavirkan úrgang frá núverandi kjarnorkuverum töluvert.

Tilvísanir:
  1. ^ Common Myths and Misconceptions about Thorium going ’round - Whatisnuclear.com. (Skoðað 10. 3. 2017).
  2. ^ U.S. Energy Information Administration (EIA). (Skoðað 10. 3. 2017).
  3. ^ What is nuclear? / Thorium As Nuclear Fuel: the good and the bad - Whatisnuclear.com. (Skoðað 10. 3. 2017).
  4. ^ Department of Energy and Climate Change. 2012. Comparison of thorium and uranium fuel cycles. National Nuclear Laboratory Ltd. (Skoðað 10. 3. 2017).

Mynd:

Höfundur

Þröstur Þorsteinsson

prófessor í umhverfis- og auðlindafræði við HÍ

Útgáfudagur

12.4.2017

Síðast uppfært

13.4.2017

Spyrjandi

Pétur Halldórsson, Atli Eðvaldsson

Tilvísun

Þröstur Þorsteinsson. „Gætu kjarnorkuver knúin þóríni leyst orkuvanda heimsins?“ Vísindavefurinn, 12. apríl 2017, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=68559.

Þröstur Þorsteinsson. (2017, 12. apríl). Gætu kjarnorkuver knúin þóríni leyst orkuvanda heimsins? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=68559

Þröstur Þorsteinsson. „Gætu kjarnorkuver knúin þóríni leyst orkuvanda heimsins?“ Vísindavefurinn. 12. apr. 2017. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=68559>.

Chicago | APA | MLA

Senda grein til vinar

=

Gætu kjarnorkuver knúin þóríni leyst orkuvanda heimsins?
Í heild hljóðaði spurningin svona:

Er raunhæft að ætla að kjarnorkuver knúin þóríni geti leyst orkuvanda heimsins að einhverju eða miklu leyti? Er mikill geislavirkur úrgangur af slíku ferli?
Einnig hefur verið spurt:
Af hverju er þórín ekki vinsælla en úran fyrir kjarnorku?

Þórín er áhugaverður orkugjafi. Ef farið er til baka í tíma, til upphafsdaga kjarnorkunnar, virðast þórín og úran hafa verið álíka álitlegir valkostir. Hins vegar varð úran ofan á vegna möguleikans á að þróa kjarnorkuvopn. Það er þó misskilningur að ekki sé hægt að nota þórín til þess, en það er flóknara og hættulegra ferli[1].

Þórín er geislavirkt frumefni, táknað með Th og hefur sætistöluna 90 í lotukerfinu.

Það er erfitt að svara því hvort þórín komi til með að leysa hluta af orkuvanda heimsins. Unnið hefur verið að því að nota þórín í yfir 50 ár en lítið gengið. Ekki er hægt að nota núverandi kjarnorkuver, án verulegra breytinga, til framleiðslu orku með þóríni. Framleiðslan krefst hærri hita en núverandi framleiðsluaðferðir og til skamms tíma verður hættulegri geislun til við framleiðsluferlið. Ný kjarnorkuver fyrir þórín eru því enn sem komið er töluvert dýrari. Hins vegar er minni hætta á slysum ef eitthvað bilar því hægt er að stöðva ferlið á einfaldan máta þegar þórín er notað. Kjarnorka er þar að auki nú þegar dýr orka[2], þannig að það fer mikið eftir framboði og tækniframförum í geymslu eða miðlun raforku hvort kjarnorka verði notuð mikið í framtíðinni.

Sennilegt er að minna verði til af geislavirkum úrgangi við orkuvinnslu með þóríni, en ekki er komin reynsla á það. Hins vegar verður til hættulegri gammageislun til skamms tíma og annars konar úrgangur[3]. Til lengri tíma er þó minna af hættulegum úrgangi í Th-U orkuvinnslu en U-Pu orkuvinnslu. Þetta eru engu að síður hættuleg efni sem þarf að losna við í langan tíma[4].

Vinnsla orku með þóríni er því að mörgu leyti svipuð núverandi framleiðslu kjarnorku. Vissulega er minna af geislavirkum úrgangi, en engu að síður þarf að losna við hann og til er tækni til að minnka geislavirkan úrgang frá núverandi kjarnorkuverum töluvert.

Tilvísanir:
  1. ^ Common Myths and Misconceptions about Thorium going ’round - Whatisnuclear.com. (Skoðað 10. 3. 2017).
  2. ^ U.S. Energy Information Administration (EIA). (Skoðað 10. 3. 2017).
  3. ^ What is nuclear? / Thorium As Nuclear Fuel: the good and the bad - Whatisnuclear.com. (Skoðað 10. 3. 2017).
  4. ^ Department of Energy and Climate Change. 2012. Comparison of thorium and uranium fuel cycles. National Nuclear Laboratory Ltd. (Skoðað 10. 3. 2017).

Mynd:

...