Er til mynd/málverk/teikning af Öskju fyrir eldgosið 1875? Var þarna strýtulaga fjall svipað og Vesuvius?Það er engin mynd til af Öskju fyrir gosið árið 1875. Það er til lýsing af Öskju frá því að Björn Gunnlaugsson (1788–1876) landmælingamaður kom í Öskju, fyrstur manna, árið 1838. En þá var Askja að nokkru leyti hulin þoku. Hann gat samt sem áður lýst miklum dal, sem er hin stóra Askja. Öskjuvatn myndaðist síðar, í gosinu 1875. Í grein sinni í Náttúrufræðingnum árið 1942 lýsir Ólafur Jónsson Öskju og könnun hennar allvel. Hann birtir einnig kort, sem hann telur vera útlit Öskju rétt í byrjun eða fyrir gosið mikla árið 1875. Það er ljóst að Askja var stór og mikill sigdalur fyrir gosið 1875. Þar var ekkert stórt eldfjall fyrir hendi. Gosið 1875 stækkaði þennan sigdal til suðausturs, eins og mynd Ólafs sýnir. Myndir:
- Gervitunglamynd af Öskju: Landmælingar Íslands - Kortasjá.
- Ólafur Jónsson. Öskjuvatn. Náttúrufræðingurinn, 12. árgangur 1942, 2. tölublað, bls. 58 - Timarit.is.