Hvernig myndast hrím eða héla á yfirborði?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvernig myndast hrím eða héla á yfirborði?
Yfirborðshrím myndast þegar hluti af vatnsgufunni í loftinu þéttist og hélar á yfirborði, það er ís myndast beint úr vatnsgufu. Yfirborðshrím getur myndast á til dæmis snjóþekju, ís, grasi, trjágreinum og bílum.

Skilyrði fyrir ísmynduninni er að loftið sé rakt og að yfirborðshitinn sé lægri en daggarmark loftsins. Það þýðir að þegar loftið kemst í snertingu við yfirborðið kólnar það niður fyrir daggarmarkið og rakinn þéttist á yfirborðinu sem hrím. Það verða því fasahvörf, vatn fer frá því að vera á formi vatnsgufu í að vera á föstu formi sem ís. Hrímið getur svo vaxið við það að vatnsgufa heldur áfram að þéttast á hríminu og kristallarnir stækka. Hér skiptir máli að það sé hægur vindur svo að rakt loft berist að yfirborðinu en hvass vindur brýtur kristallana jafnóðum og feykir þeim í burtu.

Yfirborðshrím getur tekið á sig mismunandi myndir, allt eftir rakastigi og frosti, líkt og snjókristallar. Það geta myndast stórir kristallar, sem minna á laufblöð eða flatar plötur, oft margir saman, eða stærri sexhyrndir, holir bollakristallar.

Ef yfirborðshrím á snjóþekju lendir undir meiri snjó getur það haldist óbreytt í lengri tíma. Hrímið myndar þá lélega tengingu milli snjóþekjunnar yfir og undir, svokallað veikburða lag í snjóþekjunni. Snjóflóð geta orðið vegna bresta í veikburða lögum þó að algengast sé á Íslandi að snjófljóð falli í aftakaveðrum með mikilli snjókomu og skafrenningi.

Mynd:

• Hoar frost á Wikimedia Commons. Höfundur myndar: Przykuta. Birt undir Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Generic leyfi. Sótt 23. 3. 2012.

---

Þetta svar er fengið af vef Veðurstofu Íslands og birt með góðfúslegu leyfi....