Er þróunin ennþá í gangi? Verða apar nútímans að mönnum framtíðar?Þróunin er ennþá í fullum gangi en hún felur ekki í sér að apar nútímans verði að mönnum framtíðar. Þróun hefur ekki fyrirframgefna stefnu, þannig að þótt að menn hafi þróast af öpum eða átt sameiginlega forfeður með núlifandi öpum er ólíklegt að slík þróun endurtaki sig. Þróun lífvera byggir ekki á ákvarðaðri röð breytinga líkt og einkennir þroskun einstaklinga frá einni frumu til fullvaxta einstaklings, heldur á breytingum í stofnum einstaklinga yfir tímabil, þar sem nýir eiginleikar geta komið fram og aðrir glatast. Einstaklingar eru breytilegir meðal annars vegna tilviljunarkenndra stökkbreytinga og ólíkra samsetninga hinna mismunandi afbrigða gena, slíkir eiginleikar erfast og tíðni þeirra breytist vegna þess að einstaklingar eignast mismörg afkvæmi. Á löngum tíma breytast því stofnar lífvera og tegundir. Ef ákveðnir eiginleikar gagnast lífverunum á einhvern hátt í lífsbaráttu þeirra eða við að eignast afkvæmi geta slíkir eiginleikar aukist enn frekar í tíðni og er það hugmynd Charles Darwins (1809-1882) um hvernig náttúrulegt val geti leitt til aðlagana og viðhaldið þeim. Þróun á hverjum tíma er háð bæði þeim breytileika innan tegunda sem er til staðar og þeim tækifærum sem umhverfi tegundanna býður upp á hverju sinni. Þegar forverar manna þróuðust voru skilyrði allt önnur en í dag, þá voru menn til dæmis ekki til. Svo virðist sem flestar tegundir náskyldar manninum hafi dáið út, mögulega vegna samkeppni eða átaka við manninn. Hið fjölbreytta og nýja umhverfi sem maðurinn hefur myndað á síðustu árþúsundum hefur leitt til ýmissa þróunarbreytinga hjá manninum. Þróunin er óhjákvæmileg meðal lífvera en að greina merkjanlegar þróunarbreytingar getur verið erfitt þar sem æviskeið okkar er stutt og það er ófyrirséð hvernig nútímalífshættir, iðnaður og tækniþróun hefur áhrif á þróun mannsins. Þegar við leitum að ummerkjum þróunarbreytinga í erfðaefni mannsins má sjá ýmsar nýlegar breytingar, til dæmis virðist lyktarskyn hafa rýrnað hratt og ýmis gen sem tengjast fæðu manna og vörnum gegn sýklum hafa þróast hratt. Hins vegar getum við greint hraðar þróunarbreytingar hjá lífverum sem hafa stuttan kynslóðatíma til dæmis meðal veira og baktería sem eru orðnar ónæmar fyrir áhrifum lyfja. Mynd:
- Gene which sparked human brain leap identified - Telegraph. (Sótt 20. 1. 2014).