Hvert er latneska heitið á bakteríunni sem olli plágu á Íslandi á 15 öld? Ég þarf að finna mynd af bakteríunni til að nota sem fyrirmynd að málverki.

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Hvert er latneska heitið á bakteríunni sem olli plágu á Íslandi á 15 öld? Ég þarf að finna mynd af bakteríunni til að nota sem fyrirmynd að málverki.
Bakterían sem veldur svartadauða heitir Yersinia pestis. Hún nefndist áður Pasteurella pestis en fékk Yersinia-heitið árið 1967, eftir svissnesk-franska lækninum Alexandre Yersin (1863-1943) sem var einn þeirra sem uppgötvaði bakteríuna.

Yersinia pestis lifir góðu lífi í ýmsum spendýrategundum, meðal annars í villtum nagdýrum. Bakterían er mjög harðger og hefur mikla hæfni til að fjölga sér í vefjum hýsils og ferðast með vessakerfinu til eitla. Bakterían getur borist í menn með flóm nagdýra og valdið lungna- og kýlapest eða blóðeitrun. Lungnapestin getur auðveldlega borist manna á milli með úðasmiti við hósta.

Smásjármynd af blóðdropa úr manni með svartadauða. Nokkrar Yersenia pestis-bakteríur sjást á myndinni, þær eru litlar og staflaga, litaðar fjólubláar.

Svartidauði er sjúkdómur sem hefur þrisvar sinnum gengið í heimsfaröldrum. Fyrst geisaði svonefnd justiníönsk-pest á 6. öld í kringum Miðjarðarhafið, síðan var svartidauði eða plágan sem hófst á 14. öld í Evrópu og þriðji heimsfaraldurinn hófst síðan á seinni hluta 19. aldar í Kína.

Svartidauði kom tvisvar til Íslands á 15. öld, árin 1402 og 1495. Talið er að allt að helmingur þjóðarinnar hafi dáið úr veikinni.

Víða á Netinu er hægt að skoða smásjármyndir af bakteríunni Yersinia pestis. Á vefsetri CDC (Center for Disease Control and Prevention) er til að mynda að finna nokkrar myndir sem eru birtar án ákvæða höfundaréttar.

Mynd:

• www.eiu.org. Sótt 26.10.2011.

...