Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
Sólin Sólin Rís 10:17 • sest 16:10 í Reykjavík
Tunglið Tunglið Rís 21:40 • Sest 15:54 í Reykjavík
Flóð Flóð Árdegis: 10:12 • Síðdegis: 22:46 í Reykjavík
Fjaran Fjara Árdegis: 03:46 • Síðdegis: 16:36 í Reykjavík
LeiðbeiningarTil baka

Sendu inn spurningu

Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.

Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að svara öllum spurningum.

Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki nægileg deili á sér.

Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.

Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!

=
Forsíða Hugvísindi Málvísindi: íslensk Af hverju er sagt ryksuga en ekki ryksjúga?

Flokkun:

13.6.2006
Hugvísindi Málvísindi: íslensk

Af hverju er sagt ryksuga en ekki ryksjúga?

Guðrún Kvaran

Árnastofnun - mynd í *Árnarstofnun
Bæði nafnorðið ryksuga og sögnin að ryksuga eru fengin að láni úr dönsku. Þegar Íslendingar kynntust verkfærinu støvsuger og verknaðinum að støvsuge þýddu þeir fyrri liðinn støv réttilega sem ‘ryk’ en síðari liðurinn var aðeins aðlagaður með því að skipta á -e og -a í sögninni og -er og -a í nafnorðinu. Þannig varð til nafnorðið ryksuga, en allt eins hefði mátt búast við ryksugari.



Það er bæði hægt að ryksuga og ryksjúga.

Verkfærisheitið ryksuga hefur verið einrátt í málinu frá upphafi, en í stað sagnarinnar hafa verið gerðar tilraunir til að nota orðin ryksjúga og ryksoga til þess að laga tökuorðið betur að málinu. Sagnirnar ryksjúga og ryksuga eru báðar gefnar sem flettur í Íslenskri orðabók frá 2002 en ryksoga er þar ekki enda heyrist hún nánast aldrei.

Mynd: Tech Digest

Höfundur

Guðrún Kvaran

Guðrún Kvaran

prófessor

Útgáfudagur

13.6.2006

Spyrjandi

Þorsteinn Ásgrímsson

Efnisorð

Tilvísun

Guðrún Kvaran. „Af hverju er sagt ryksuga en ekki ryksjúga?“ Vísindavefurinn, 13. júní 2006, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=6012.

Guðrún Kvaran. (2006, 13. júní). Af hverju er sagt ryksuga en ekki ryksjúga? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=6012

Guðrún Kvaran. „Af hverju er sagt ryksuga en ekki ryksjúga?“ Vísindavefurinn. 13. jún. 2006. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=6012>.

Chicago | APA | MLA

Þessi síða notar vafrakökur Nánari upplýsingar

Ég samþykki

Senda grein til vinar

=

Af hverju er sagt ryksuga en ekki ryksjúga?
Bæði nafnorðið ryksuga og sögnin að ryksuga eru fengin að láni úr dönsku. Þegar Íslendingar kynntust verkfærinu støvsuger og verknaðinum að støvsuge þýddu þeir fyrri liðinn støv réttilega sem ‘ryk’ en síðari liðurinn var aðeins aðlagaður með því að skipta á -e og -a í sögninni og -er og -a í nafnorðinu. Þannig varð til nafnorðið ryksuga, en allt eins hefði mátt búast við ryksugari.



Það er bæði hægt að ryksuga og ryksjúga.

Verkfærisheitið ryksuga hefur verið einrátt í málinu frá upphafi, en í stað sagnarinnar hafa verið gerðar tilraunir til að nota orðin ryksjúga og ryksoga til þess að laga tökuorðið betur að málinu. Sagnirnar ryksjúga og ryksuga eru báðar gefnar sem flettur í Íslenskri orðabók frá 2002 en ryksoga er þar ekki enda heyrist hún nánast aldrei.

Mynd: Tech Digest ...