Getið þið frætt mig um Uberman-svefnhringinn?

Nafn þitt

Netfang þitt

Netfang móttakanda

Ruslpóstvörn =

Svar

Getið þið frætt mig um Uberman-svefnhringinn?
Kenningin um Uberman-svefnhringinn virðist hafa komið fyrst fram á bloggsíðu árið 2000.¹ Í henni kristallast sú hugmyndafræði að manninum sé ekki eðlislægt að sofa í nánast samfelldri lotu einu sinni á sólarhring, en slíkt kallast á fræðimáli monocyclic-svefn.

Maðurinn og líklega flestir prímatar hafa þróað með sér þann eiginleika að geta sofið í einum dúr að næturlagi. Allar rannsóknir sem gerðar hafa verið á þessu sviði benda til þess að rofinn svefn og margskiptur sé minna nærandi fyrir manneskjur en órofinn svefn að næturlagi. Margt bendir þó til þess að einn stuttur lúr yfir daginn geti verið til mikilla bóta hjá fólki sem ekki fær nægan nætursvefn.²

Uberman-svefn (dregur nafn sitt af þýska orðinu Übermensch eða ofurmenni) er dæmi um margskiptan svefn (e. polycyclic eða polyphasic svefn) en margar dýrategundir sofa á þann hátt að svefninn skiptist á nokkra stutta dúra yfir sólarhringinn. Kenningin er ekki byggð á vísindalegum rannsóknum heldur afmarkaðri reynslu örfárra einstaklinga sem fullyrða að það henti þeim að sofa í tuttugu til þrjátíu mínútna lotum á fjögurra klukkustunda fresti yfir sólarhringinn.³ Frásagnir eru til um einstaklinga sem náð hafa langt í lífinu þrátt fyrir að hafa sofið mjög lítið eða í styttri dúrum (til dæmis Churchill og Napóleon⁴) en að öllum líkindum eru þær ýktar því rannsóknir sem gerðar hafa verið á rofnum svefni hafa sýnt að vitrænni getu og hæfileikanum til að leysa vandamál hrakar hjá flestum eftir skertan eða margskiptan svefn, þó vissulega þoli fólk slíka svefnskerðingu misjafnlega bærilega. Vel er hugsanlegt að einstaka maður nái langt í lífinu þrátt fyrir slíka svefnskerðingu en ekki vegna hennar.

Markmiðið með því að tileinka sér þetta rofna svefnmynstur virðist vera að stytta heildarsvefntíma á sólarhring og endurspeglar það úrelt viðhorf að tíma sem eytt sé í svefn sé að einhverju leyti glataður tími. Kenningin heldur því fram að með því að sofa í þessum stuttu dúrum fáum við mikilvægasta hluta svefnsins en sleppum því að eyða tíma í ómerkilegri tímabil svefnhringsins. Þetta stangast á við rannsóknir sem sýna að til þess að hámarka svefngæði þurfum við að eyða ákveðnu hlutfalli svefntíma í draumsvefni og djúpsvefni en slíkt næst ekki með þessum hætti.

Þeir sem stunda svefnrannsóknir og læknavísindi mæla ekki með því að nokkur reyni að tileinka sér þessar svefnvenjur.

Tilvísanir:

• ¹ Uberman's Sleep Schedule - Everything2.com (Skoðað 14.11.2012).
• ² Milner, C. E., Cote, K. A. (2009) Benefits of napping in healthy adults: impact of nap length, time of day, age, and experience with napping. Journal of Sleep Research 2/18, bls. 272–281. (Skoðað 14.11.2012).
• ³ Alternative Sleep Cycles: You Don’t Really Need 6-8 Hours! High Existence (Skoðað 14.11.2012).
• ⁴ Famous Nappers: 8 Men Who Nappe. The Art of Manliness. (Skoðað 14.11.2012).

Mynd:

• Polyphasic sleep - Wikipedia, the free encyclopedia. Myndatexti íslenskaður af ritstjórn. (Sótt 15.11.2012).

---

Hér er einnig svarað spurningunni:

Er hin svokallaða Uberman-svefnaðferð líffræðilega möguleg?

sem Gísli Baldur bar upp.

...