Hér getur þú sent okkur nýjar spurningar um vísindaleg efni.
Hafðu spurninguna stutta og hnitmiðaða og sendu aðeins eina í einu. Einlægar og vandaðar spurningar
um mikilvæg efni eru líklegastar til að kalla fram vönduð og greið svör. Ekki er víst að tími vinnist til að
svara öllum spurningum.
Persónulegar upplýsingar um spyrjendur eru eingöngu notaðar í starfsemi vefsins, til dæmis til að
svör verði við hæfi spyrjenda. Spurningum er ekki sinnt ef spyrjandi villir á sér heimildir eða segir ekki
nægileg deili á sér.
Spurningum sem eru ekki á verksviði vefsins er eytt.
Að öðru leyti er hægt að spyrja Vísindavefinn um allt milli himins og jarðar!
Við endurvinnslu á pappír er leitast við að ná ákveðinni blöndu af trefjamassa sem miðast við þá vöru sem verið er að framleiða hverju sinni. Við framleiðslu á salernispappír er til dæmis ákveðnum hlutföllum af skrifstofupappír (meiri gæði, fleiri trefjar) blandað saman við dagblaða- og tímaritapappír (minni gæði) og svo er yfirleitt eitthvað af frumunnu efni, það er trefjum unnum úr trjám, bætt við. Þessi hlutföll breytast síðan eftir því hvaða vöru er verið að framleiða hverju sinni. Þar sem skrifstofupappír er í hærri gæðaflokki en dagblöð og tímarit er hann verðmætari og þar af leiðandi kostar minna (móttökugjöld) að skila flokkuðum skrifstofupappír en blönduðum pappír til SORPU.
Pappír í endurvinnslu.
Hin eiginlega tæknilega lausn við endurvinnslu pappírs er flókin og eru framleiðendur oft tregir til að láta eitthvað uppi um „sína“ tæknilausn. Þó má almennt segja að vinnslan felst í að búa til einhvers konar kvoðu (e. pulp) úr þeim pappír sem skal endurvinna og er henni síðan blandað við nýtt hráefni. Einnig þarf að ná límböndum, plasti, heftum og bleki af pappírnum áður en hann fer í framleiðslu á nýjum pappír. Almennt má skipta endurvinnslu á pappír í eftirfarandi skref:
Pappírinn er hakkaður og búin til úr honum kvoða
Hreinsun (til dæmis hefti, plast og svo framvegis)
Sigtun (hreinsar stærri óhreinindi)
Þvottur
Fleyting
Trefjahreinsun (e. dispersion og kneading, blek hreinsað af trefjum)
Bleiking
Þegar pappírinn hefur farið í gegnum þessi skref er kvoðunni blandað saman við trefjar úr trjám, vatn og önnur efni sem notuð eru við pappírsframleiðslu og við tekur sambærilegur ferill og í venjulegri pappírsframleiðslu. Í örstuttu máli er vatnssósa blöndunni sprautað í þunnt lag á grind eða net þar sem vatnið lekur úr en trefjarnar festast saman. Þetta lag er svo pressað til þess að ná vatninu betur úr og síðan hitaþurrkað. Pappírinn, sem nú er orðinn til, er settur á stórar rúllur, allt að 10 metra langar og 20 tonn að þyngd, sem eru svo ýmist sendar heilar eða skornar niður í smærri einingar til verksmiðja sem vinna úr honum.
Á heimasíðu TAPPI - The Leading Technical Association for the Worldwide Pulp, Paper and Converting Industry er að finna ágæta lýsingu á endurvinnslu pappírs í máli og myndum.
Heimild og mynd:
Björn H. Halldórsson. „Hvernig er pappír endurunninn?“ Vísindavefurinn, 8. desember 2005, sótt 21. nóvember 2024, https://visindavefur.is/svar.php?id=5467.
Björn H. Halldórsson. (2005, 8. desember). Hvernig er pappír endurunninn? Vísindavefurinn. https://visindavefur.is/svar.php?id=5467
Björn H. Halldórsson. „Hvernig er pappír endurunninn?“ Vísindavefurinn. 8. des. 2005. Vefsíða. 21. nóv. 2024. <https://visindavefur.is/svar.php?id=5467>.